Να θυμηθούμε τις εγκλίσεις

Τοποθετήστε τις ταμπελίτσες στη σωστή στήλη και δείτε το αποτέλεσμα στο τέλος.

Κυριολεξία, μεταφορά και παρομοίωση

Κυριολεξία έχουμε όταν χρησιμοποιούμε τις λέξεις με την πραγματική  τους σημασία.

π.χ. Κρύο νερό.

Μεταφορά είναι το σχήμα λόγου, στο οποίο η σημασία μιας λέξης επεκτείνεται αναλογικά και σε άλλες συγγενικές λέξεις, που έχουν κάποια μικρή ή μεγάλη ομοιότητα μ΄αυτήν.

π.χ. Κρύο αστείο.

Παρομοίωση είναι το σχήμα λόγου, στο οποίο συγκρίνουμε δύο πρόσωπα, ζώα ή πράγματα κλπ, έτσι ώστε η σύγκριση αυτή να παρουσιάζει το ένα από αυτά πιο ζωηρό. Στην παρομοίωση χρησιμοποιούμε για τη σύγκριση τις λέξεις: σαν, όπως, λες και, όσο, σάμπως, καθώς.

π.χ.  Έξι ήταν τα κορίτσια, όμορφα σαν τα κρύα τα νερά.

ΑΣΚΗΣΗ: Σύρε τις προτάσεις στην σωστή στήλη.

Κανόνες συλλαβισμού και εξάσκηση

1.Το σύμφωνο ανάμεσα σε δύο φωνήεντα κάνει συλλαβή με το δεύτερο φωνήεν . π.χ. έ – να, ό – λα.
2.Λέξεις που αρχίζουν από σύμφωνο και ακολουθεί φωνήεν και πάλι σύμφωνο και πάλι φωνήεν, οι συλλαβές είναι ζευγάρια, σύμφωνο φωνήεν. π.χ. μά – τι, κυ – νη – γώ.
3.Τα δύο σύμφωνα δεν τα χωρίζουμε, όταν από αυτά αρχίζει ελληνική λέξη. π.χ. έ – τρε – χε: από τρ αρχίζει η λέξη τρέχω.
4.Τα δύο σύμφωνα τα χωρίζουμε, όταν από αυτά δεν αρχίζει ελληνική λέξη. π.χ. καρ – διά : από ρδ δεν αρχίζει λέξη.
5.Τα τρία σύμφωνα τα χωρίζουμε, όταν δεν αρχίζει από αυτά λέξη. π.χ. άν – θρω – πος : από νθρ δεν αρχίζει λέξη, επομένως το πρώτο ( ν ) θα πάει με την προηγούμενη συλλαβή.
6.Τα τρία σύμφωνα δεν τα χωρίζουμε, όταν από αυτά ή από τα δύο πρώτα αρχίζει λέξη. π.χ. ε – χθρι – κό : από χθ αρχίζει η λέξη χθες.
7.Δύο όμοια σύμφωνα τα χωρίζουμε. π.χ. άλ – λος, πολ – λά.
8.Οι σύνθετες λέξεις ακολουθούν τους ίδιους κανόνες.
9.Τα δίψηφα σύμφωνα δε χωρίζονται. π.χ. πέ – ντε, μπα – μπάς.
10.Τα δίψηφα φωνήεντα (ου, αι, ει, οι, υι), οι δίφθογγοι (αη, όι, όη, αϊ), οι καταχρηστικοί δίφθογγοι ( ια, οια, υα, εια, ιο, υο, αϊ/ ι,υ,ει,οι+φωνήεν)  και οι συνδυασμοί αυ και ευ, στο συλλαβισμό λογαριάζονται σαν ΕΝΑ ΦΩΝΗΕΝ.
11.δύο συνεχόμενα φωνήεντα συλλαβίζονται χωριστά. Π.χ. α-έ-ρας, νέ-ος.

  Απρόσωπα ρήματα-Απρόσωπες εκφράσεις      

Απρόσωπα λέμε τα ρήματα που δεν έχουν υποκείμενο πρόσωπο ή πράγμα αλλά ολόκληρη πρόταση και συνηθίζονται στο τρίτο ενικό πρόσωπο.Ως υποκείμενο παίρνουν μια πρόταση, που αρχίζει με τις λέξεις να, ότι, πως (δηλ. τελική ή ειδική πρόταση).

          Φαίνεται                πως θα δυσκολευτείτε.

                  απρόσωπο ρήμα                         υποκείμενο             

       Οι απρόσωπες εκφράσεις σχηματίζονται συνήθως  με το γ’ ενικό πρόσωπο του ρήματος είμαι και ένα επίθετο ή ουσιαστικό. Και η απρόσωπη έκφραση έχει για υποκείμενο μια ολόκληρη πρόταση.

              Είναι κακό                 να αδικούμε τους άλλους.

   απρόσωπη  έκφραση                    υποκείμενο

   ΠΡΟΣΟΧΗ: Ένα ρήμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ως προσωπικό είτε ως απρόσωπο.

                           Φαίνεται πως θα χιονίσει.              Το σπίτι φαίνεται μεγάλο.

        απρόσωπο                                     προσωπικό