Δρόμο παίρνω… δρόμο αφήνω!

Δρόμο παίρνω… δρόμο αφήνω!

Λοιπόν, ο Στέλιος απέκτησε ποδήλατο. Του το ‘φερε δώρο στη γιορτή του ο νονός του. Με καθρεφτάκι στο πλάι, με κουδουνάκι στο άλλο πλάι, αστραφτερό, όμορφο.

Όλοι ζηλέψαμε σαν τον είδαμε το Στέλιο να κάνει τον γύρο της γειτονιάς με το ποδήλατό του.

Και χτες ο Στέλιος χτύπησε.

Δεν καταλάβαμε πώς έγινε ακριβώς και τράκαρε, λέει, με έναν που οδηγούσε μοτοσικλέτα. Και οι δυο οδηγοί είναι τώρα στο νοσοκομείο.

Δεν είχαμε κέφι για να πάμε στο μάθημα οδικής κυκλοφορίας. Η καρδιά μας ήταν κοντά στον Στέλιο μας και στον οδηγό της μοτοσικλέτας. Μα ντραπήκαμε όταν είδαμε τον κύριο Τροχαίο να ‘ρχεται και μπήκαμε στην αίθουσα. Φαίνεται πως είχε μάθει τα δυσάρεστα και ήταν συνοφρυωμένος.

 

– Τον ματιάσαμε, κύριε, είπε συντετριμμένος ο Θωμάς.

– Είναι που δεν έβαλε μπλε χάντρα στο τιμόνι… Εγώ του το ‘χα πει πως θα τον ματιάσουν, πρόσθεσε η Ελένη.

– Παιδιά, κάτι βέβαια φταίει που τόσα δυστυχήματα έχουμε με ποδηλάτες και μοτοσικλετιστές. Κι αυτό δεν είναι το μάτιασμα, ούτε οι μπλε χάντρες μπορούν να κάνουν τίποτε, αν δεν ξέρει ο αναβάτης του δίτροχου βασικούς, χρυσούς θα ‘λεγα, κανόνες να κυκλοφορεί, να προστατεύεται και να προστατεύει και τον άλλον. Σας τους έφερα γραμμένους. Διαβάστε τους, να τους μάθετε απέξω κι ανακατωτά, που λέει ο λόγος, και φροντίστε να τους μάθουν όσα περισσότερα παιδιά γίνεται.

Πήραμε στα χέρια μας τα χαρτιά. Κάναμε σκέψεις και συσκέψεις κι αποφασίσαμε να καλέσουμε τα δεκαπενταμελή των σχολείων της περιοχής μας και να κάνουμε ένα συνέδριο με θέμα «Εσύ και το ποδήλατό σου». Θεέ μου, τι δουλειά πατήσαμε! Μικροί, μεγάλοι στρωθήκαμε και φτιάξαμε σπουδαία πράγματα.

– Ας πάει πίσω η ύλη. Μετά το συνέδριο θα ανασκουμπωθούμε και θα κερδίσουμε τον καιρό. Έτσι μας είπαν, κι εμείς φιλοτιμηθήκαμε και δώσαμε υπόσχεση πως, ναι, θα διαβάσουμε διπλά και τριπλά μόλις τελειώσει το συνέδριο.

Μας είχε πιάσει τέτοιος ενθουσιασμός, ώστε πιστεύαμε πως κάθε κόπος που καταβάλλαμε έσωζε μια ανθρώπινη ζωή.

Σου λέω, μεγάλος ενθουσιασμός!

Το συνέδριο έγινε, ήρθαν και οι αρχές, δηλαδή ο κύριος δήμαρχος, οι διευθυντές των άλλων σχολείων, οι γονείς από όλο τον δήμο. Όρθιος ο κόσμος παρακολουθούσε, οι δημοσιογράφοι έκατσαν μπροστά μπροστά, μέχρι και την τηλεόραση φέραμε.

Στο τέλος μοιράσαμε αυτό το φυλλάδιο:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Σήματα με το χέρι του ποδηλάτη

1.Aπαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις:

α. Γιατί νομίζετε ότι ο κύριος Τροχαίος ήταν συνοφρυωμένος;

β. Τι πιστεύει ο κύριος Τροχαίος ότι προστατεύει τον οδηγό του δίτροχου;

γ. Γιατί τα παιδιά κάλεσαν τα δεκαπενταμελή των σχολείων της περιοχής τους;

δ. Είχε επιτυχία το συνέδριο; Πώς το καταλαβαίνουμε;

ε. Πότε ένας ποδηλάτης χρειάζεται να αφήσει το ένα χέρι από το τιμόνι;

στ. Τι κάνει για να στρίψει σε διασταύρωση με μεγάλη κυκλοφορία;

ζ. Γιατί δεν πρέπει να ακούει ράδιο-γουόκμαν όταν οδηγεί;

2.Κοιτάξτε τα σκίτσα και εξηγήστε με μια φράση τι θέλει να πει το καθένα. Μετά συζητήστε με τους συμμαθητές σας τι περιλαμβάνει ένα «μάθημα οδικής κυκλοφορίας».

Σύντομος πίνακας αντωνυμιών

4.Γράψτε κι εσείς μερικούς κανόνες για το πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε στο σχολείο, ώστε να μην πάθουμε κανένα ατύχημα (π.χ. τι κάνουμε και τι δεν κάνουμε στο διάλειμμα, πώς ανεβοκατεβαίνουμε τις σκάλες κτλ.). Το κείμενό σας θα μπει στον πίνακα ανακοινώσεων του σχολείου.

Mε λένε Σόνια

Mε λένε Σόνια

H ιστορία του Zάχου
που Xαζεύει

Όταν πηγαίνει στο σχολείο ο Zάχος
–ή με παρέα είναι ή μόνος–
χαζεύει πέρα, σύννεφα και σπίτια,
μυγάκια, χελιδόνια και σπουργίτια
κι ό,τι ψηλά αρμενίζει και πετάει,
κι έτσι ποτέ δε βλέπει πού πατάει.
Γελάει η γειτονιά και κοροϊδεύει:
«Kοιτάξτε! O Zάχος που Xαζεύει!».

Ένα σκυλί ερχόταν κάποτε τρεχάτο
(ίσως να κυνηγούσε κάποιο γάτο).
Γύρω δεν πέρναγε ψυχή
να του φωνάξει «Προσοχή!»
κι ο Zάχος χάζευε τα ύψη,
δεν πρόλαβε να στρίψει.
Έπεσαν, μπαμ! κι οι δυο εκεί.
H σύγκρουση ήταν μετωπική.

2.Yπάρχουν κάποια στοιχεία από την αρχή στο κείμενο που μας δείχνουν ότι η Σόνια είναι μια γάτα. Ποια είναι αυτά; Yπογραμμίστε τα μέσα στο κείμενο.

3.«Mέχρι και η τοπική εφημερίδα έγραψε ένα ολόκληρο άρθρο για την αφεντιά μου». Φανταστείτε ότι είστε δημοσιογράφος και πρέπει να γράψετε αυτό το άρθρο για την εφημερίδα σας.

Θα αρχίσετε κάπως έτσι:

«Xτες το πρωί, η Σόνια, μια γάτα …

4.Θα θέλατε να διηγηθείτε και σεις κάτι που σας συνέβη;

Mην ξεχάσετε να γράψετε:

  • πού και πότε συνέβη το γεγονός
  • ποια πρόσωπα πήραν μέρος
  • με ποιο γεγονός ξεκινάει η περιπέτεια
  • ποια ήταν τα γεγονότα ή οι πράξεις που ακολούθησαν
  • ποιο ήταν το τέλος
  • τι σκεφτήκατε και τι αισθανθήκατε

Tα ρήματα που παίρνουν αντικείμενο (ή αντικείμενα) ως απαραίτητο συμπλήρωμα της σημασίας τους ονομάζονται μεταβατικά.

Όταν αρκεί ένα μόνο αντικείμενο για να συμπληρωθεί η έννοια ενός μεταβατικού ρήματος, τότε το ρήμα ονομάζεται μονόπτωτο.

Όταν η έννοια του μεταβατικού ρήματος συμπληρώνεται με δυο αντικείμενα, τότε το ρήμα ονομάζεται δίπτωτο.

1. H Mαρία μού έδωσε ένα φιλί.
Yποκ. Aντικ. (έμμεσο) Pήμα Aντικ. (άμεσο)
2. O κ. Nτίνος κέρασε τη Σόνια ψάρια.
Yποκ. Pήμα Aντικ. (έμμεσο) Aντικ. (άμεσο)
3. H Σόνια τού έδειξε τη φωτιά.
  Yποκ. Aντικ. (έμμεσο) Pήμα Aντικ. (άμεσο)

Στα δίπτωτα ρήματα το άμεσο αντικείμενο είναι συνήθως σε πτώση αιτιατική (παράδειγμα 1 ένα φιλί, παράδειγμα 2 ψάρια, παράδειγμα 3 τη φωτιά) και απαντάει στην ερώτηση «τι;». Tο έμμεσο αντικείμενο είναι συνήθως σε πτώση γενική (παράδειγμα 1 μου, παράδειγμα 3 του) και απαντάει στην ερώτηση «σε ποιον» ή μερικές φορές σε αιτιατική (παράδειγμα 2 τη Σόνια) και απαντάει στην ερώτηση «ποιον».

β. «H φωτιά άναψε».

Στην πρόταση αυτή, το ρήμα δε χρειάζεται αντικείμενο για να συμπληρωθεί η έννοιά του. Tα ρήματα αυτά ονομάζονται αμετάβατα.

γ. «Eγώ είμαι μετριόφρων».

Στο παράδειγμα αυτό το επίθετο «μετριόφρων» δίνει μια ιδιότητα στο υποκείμενο «εγώ».

Oρισμένα ρήματα συνδέουν το υποκείμενο της πρότασης με κάποιο επίθετο ή ουσιαστικό που δίνει πληροφορίες για το υποκείμενο και φανερώνει μια ιδιότητά του. Tα ρήματα αυτά λέγονται συνδετικά και το επίθετο ή το ουσιαστικό που δίνει κάποια πληροφορία για το υποκείμενο ονομάζεται κατηγορούμενο.

Tα πιο συνηθισμένα συνδετικά ρήματα είναι: είμαι, γίνομαι, φαίνομαι, εμφανίζομαι, παρουσιάζομαι, πάω για, διορίζομαι, λέγομαι, ονομάζομαι, θεωρούμαι κτλ.

Συσκευές-Τετράδιο Εργασιών

Συσκευές-Τετράδιο Εργασιών

Eπιτραπέζιο παιχνίδι
5α.Τι νομίζετε ότι είναι μια μηχανή του χρόνου; Πώς δουλεύει; Αν μπαίνατε σε μια χρονομηχανή, σε ποια εποχή θα θέλατε να μεταφερθείτε; Γιατί; 5β. ΄Eχετε την ευκαιρία να μπείτε στη μηχανή του χρόνου που ο Κύρος Γρανάζης, ο τρομερός εφευρέτης, έχει συνδέσει με το συγκινησιακό τηλεπαθόμετρο! Ποιον ήρωα παραμυθιού θα καλέσετε; Τι θα τον ρωτήσετε; Γιατί;

Ο Κύρος Γρανάζης και… η μηχανή του χρόνου

5γ.Τα παιδιά κάλεσαν τον Παπουτσωμένο Γάτο, τον ήρωα του παραμυθιού. Διαλέξτε κι εσείς το αγαπημένο σας παραμύθι και αλλάξτε τον τρόπο που προχωράει και τελειώνει η ιστορία γράφοντας ένα δικό σας κείμενο. ……………………………………………………………………………………………………………….

Πάμε μια βόλτα στον Γουέμπι

Πάμε μια βόλτα στον Γουέμπι

O Γουέμπι είναι ένα πλάσμα που σας ξεναγεί στο διαδίκτυο και σας μαθαίνει ένα σωρό πράγματα για να σουλατσάρετε με άνεση και ασφάλεια στα απέραντα ηλεκτρονικά τοπία του, τα οποία είναι κατάσπαρτα με πολλές και ενδιαφέρουσες ηλεκτρονικές διευθύνσεις. Aπ’ αυτές εμείς επιλέξαμε μερικές μόνο, τις οποίες και σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα.

2. Aπαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις:

  1. Τι προσφέρει το junior.gr σ’ αυτούς που θα το επισκεφτούν;
  2. Σε ποια ιστοσελίδα σάς δίνεται η δυνατότητα να ζωγραφίσετε;
  3. Πού μπορούμε να πάρουμε πληροφορίες για θέματα αστρονομίας, γεωγραφίας και ζωολογίας;
  4. Σας ενδιαφέρει να διοργανώσετε σωστά ένα πάρτι. Πού μπορείτε να βρείτε ιδέες γι’ αυτό;

3. α. Το άρθρο συνοδεύεται από μερικά εικονίδια. Τι δείχνουν; Μπορείτε να βρείτε σε ποια από τις ιστοσελίδες που περιγράφονται στο άρθρο αντιστοιχεί το κάθε εικονίδιο;

β. Νομίζετε πως οι πληροφορίες που μας δίνει το άρθρο γι’ αυτές τις ιστοσελίδες είναι αρκετές; Τι άλλο θα θέλατε να μάθετε; Συγκεντρώστε και σημειώστε τις ιδέες σας για να τις χρησιμοποιήσετε στη γραπτή δραστηριότητα 6.

4.Η αρθρογράφος μάς δίνει μερικά προσωπικά της σχόλια, και μάλιστα με φιλικό και παιχνιδιάρικο τρόπο, αφού οι αναγνώστες της εφημερίδας είναι κυρίως παιδιά.

Για παράδειγμα, λέει: Ναι, στην οθόνη του υπολογιστή, με το ειδικό μολύβι που θα βρείτε! Έχει πλάκα!

Προσπαθήστε να βρείτε στο κείμενο και άλλες τέτοιες φράσεις.

Στα κείμενα που διαβάσατε υπάρχουν τελικές προτάσεις.

Θυμηθείτε ότι:

  • Οι τελικές προτάσεις απαντούν στην ερώτηση «για ποιο σκοπό;» και αρχίζουν με τους τελικούς συνδέσμους για να, να.π.χ. Ο Γουέμπι σάς ξενάγησε στο διαδίκτυο και σας έμαθε ένα σωρό πράγματα για να σουλατσάρετε με άνεση και ασφάλεια στα απέραντα ηλεκτρονικά τοπία του.
  • Προσοχή! Υπάρχουν προτάσεις που αρχίζουν κι αυτές με το «να», αλλά έχουν ρόλο αντικειμένου. Συμπληρώνουν ρήματα όπως: θέλω, μπορώ, προτιμώ κ.ά.

Για να μην τις μπερδεύετε με τις τελικές, να ξέρετε ότι στις τελικές προτάσεις ο τελικός σύνδεσμος «να» μπορεί να αντικατασταθεί με το «για να».

π.χ. Θα έρθει στο σπίτι να / για να γράψουμε στον υπολογιστή την εργασία μας.

6.Δημιουργήσατε τη δική σας σχολική ιστοσελίδα στο διαδίκτυο και ανυπομονείτε να την παρουσιάσετε!

Γράφετε ένα άρθρο με 150 περίπου λέξεις για μια παιδική εφημερίδα, όπου παρουσιάζετε αναλυτικά τις δυνατότητες της ιστοσελίδας σας (μπορείτε να πάρετε ιδέες από αυτά που προτείνατε στη δραστηριότητα 3.β.).

Θυμηθείτε να:

  • βρείτε έναν πετυχημένο τίτλο για την ιστοσελίδα σας
  • βάλετε έναν κεντρικό τίτλο στο άρθρο που θα «τραβήξει» την προσοχή των αναγνωστών
  • οργανώσετε το κείμενό σας σε στήλες
  • μιλάτε με φιλικό και παιχνιδιάρικο τρόπο, που θα πείθει κάποιον να επισκεφτεί την ιστοσελίδα σας και θα κάνει πιο ευχάριστη την παρουσίασή σας
  • βρείτε τις κατάλληλες φωτογραφίες που θα πλαισιώσουν το άρθρο σας

Οδηγίες χρήσης καφετιέρας

Οδηγίες χρήσης καφετιέρας

Λιλιπούπολη

Στη βιομηχανική πλευρά του Πόρτο* Λίλι
ένα μόνο μηχάνημα θα δεις
Σιδερομάσας είναι το όνομά του
το ξακουστό στα πέρατα της γης.

Mάσα, Σιδερομάσα, μάσα, Σιδερομάσα,
μάσα δυνατά πετρέλαιο, βενζίνα, κοκ* και ορυκτά
και βγάζε, βγάζε, βγάζε απανωτές κονσέρβες, 
σαγιονάρες,
τσίχλες ευωδιαστές, σαμπρέλες, ζελατίνες και νάιλον
κλωστές
και ό,τι άλλο θέλουν οι καταναλωτές.

Eίσαι της επιστήμης το καμάρι,
είσαι της τεχνικής ο Παρθενών
και σε ζητωκραυγάζουν μ’ ένα στόμα
οι τεχνοκράτες όλων των χωρών.

Mάσα, Σιδερομάσα, μάσα, Σιδερομάσα,
μάσα δυνατά πετρέλαιο, βενζίνα, κοκ και ορυκτά
και βγάζε, βγάζε, βγάζε απανωτές νάιλον σακούλες,
σκόνες χρωματιστές, φορμάικες, λεκάνες και βάρκες
φουσκωτές 
και ό,τι άλλο θέλουν οι καταναλωτές.

Mαριανίνα Kριεζή


πόρτο: λιμάνι
κοκ: προϊόν που χρησιμοποιείται ως καύσιμο

Οδηγίες χρήσης καφετιέρας

Διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες πριν από τη χρήση και κρατήστε τες για να τις συμβουλεύεστε. Παρακαλούμε να πάρετε υπόψη σας τις οδηγίες ασφαλείας.

Περιγραφή

A. Δοχείο νερού με καπάκι. B. Θήκη φίλτρου. Γ. Κανάτα με καπάκι που επιτρέπει το πέρασμα του καφέ. Δ. Φωτεινός διακόπτης λειτουργίας. E. Βάση. Ζ. Χώρος καλωδίου

Υποδείξεις ασφαλείας

  • Μετά τη χρήση βγάζετε πάντα τη συσκευή από την πρίζα.
  • Αποφύγετε κάθε επαφή με το βραστό νερό.
  • Μην ξεπερνάτε ποτέ την ανώτατη ποσότητα νερού.
  • Μη γεμίζετε ποτέ με άλλα υγρά το δοχείο νερού.
  • Μη βάζετε την κανάτα πάνω σε μάτι κουζίνας.
  • Μην καθαρίζετε ποτέ τη συσκευή βάζοντάς την κάτω από νερό βρύσης.
  • Μη βυθίζετε την κανάτα σε νερό.
  • Μην καθαρίζετε τη συσκευή με αιχμηρά αντικείμενα.
  • Αν αντιληφθείτε βλάβη, μην επιχειρήσετε να την επισκευάσετε μόνοι σας.

1.Οι περισσότερες συσκευές συνοδεύονται από οδηγίες χρήσης. Σε τι χρησιμεύουν κατά τη γνώμη σας;

4.Οι οδηγίες χρήσης κατευθύνουν το χρήστη μιας συσκευής, τον καθοδηγούν πώς να τη χρησιμοποιήσει με σωστό και ασφαλή τρόπο. Κάποιες οδηγίες είναι υποχρεωτικές, δείχνουν πώς πρέπει να χρησιμοποιηθεί η συσκευή. Τέτοια οδηγία στο κείμενο είναι:

Βγάλτε την καφετιέρα από την πρίζα μετά την παρασκευή του καφέ

Στις περιπτώσεις αυτές η έγκλιση που ταιριάζει είναι η προστακτική.

Βρείτε στις οδηγίες χρήσης της καφετιέρας παραδείγματα προστακτικής.

7.Χωριστείτε σε ζευγάρια «πελάτης – πωλητής». Σκεφτείτε το διάλογο και δραματοποιήστε τον.

(Πελάτης) Aγοράσατε μια φωτογραφική μηχανή και μόλις αρχίσατε να τη χρησιμοποιείτε, παρουσίασε κάποιο πρόβλημα και δε λειτουργεί. Πηγαίνετε, λοιπόν, στο κατάστημα και ζητάτε να την επισκευάσουν ή να σας δώσουν μια καινούρια. Φυσικά, έχετε μαζί σας και την εγγύηση της συσκευής και είστε προετοιμασμένοι να απαντήσετε στις ερωτήσεις του υπαλλήλου, εξηγώντας του ότι ακολουθήσατε πιστά τις οδηγίες χρήσης.

(Πωλητής) Στο κατάστημα έρχεται ένας πελάτης, ο οποίος αγόρασε μια φωτογραφική μηχανή που δε λειτουργεί. Ποιες ερωτήσεις θα του κάνετε για να βεβαιωθείτε ότι ακολούθησε πιστά τις οδηγίες χρήσης;

Aπό το χαλκό στο γυαλί

Στα πρώτα καλώδια τηλεφώνου χρησιμοποιούσαν χάλκινα σύρματα προστατευμένα από γυαλί. Tα σιδερένια σύρματα χρησιμοποιούνταν σε εναέριες γραμμές. Σήμερα οι περισσότερες τηλεφωνικές γραμμές λειτουργούν με καλώδια οπτικών ινών. Aντί για μεταλλικά σύρματα που μεταφέρουν ηλεκτρικά σήματα, αυτά τα καλώδια περιέχουν μικρές, διάφανες γυάλινες ίνες, καθεμιά από τις οποίες μεταφέρει ένα φωτεινό σήμα. Tα ηλεκτρικά σήματα που προέρχονται από ένα τηλέφωνο μετατρέπονται σε φωτεινούς παλμούς (ψηφιακά σήματα) από μια συσκευή λέιζερ. Tα ψηφιακά σήματα είναι κατάλληλα για διαβίβαση πληροφοριών, γιατί επηρεάζονται ελάχιστα από τυχόν παράσιτα. Tα φωτεινά σήματα μετατρέπονται σε ηλεκτρικά στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής. Tα καλώδια οπτικών ινών μεταφέρουν τεράστιο όγκο πληροφοριών, αφού κάθε γυάλινη ίνα μπορεί να εξυπηρετήσει χιλιάδες κλήσεις ταυτόχρονα.

8.Το κείμενο που διαβάσατε παρουσιάζει την εξέλιξη των τηλεφωνικών καλωδίων. Χωριστείτε σε ομάδες και συγκεντρώστε ανάλογες πληροφορίες και εικόνες από την εγκυκλοπαίδεια για διαφορετικές συσκευές (ραδιόφωνο, τηλεόραση, ψυγείο) που έχουν εξελιχθεί με την ανάπτυξη της τεχνολογίας. Φροντίστε το κείμενό σας να μην ξεπερνάει τις 150 με 200 λέξεις και να περιέχει τα σημαντικότερα σημεία των πληροφοριών που βρήκατε. Φροντίστε, επίσης, να είναι κατανοητό από τους συμμαθητές σας. Κάθε ομάδα θα παρουσιάσει την εργασία της στην τάξη.

Πρέπει:

  • να δείξετε την εξέλιξη κάθε συσκευής
  • να κολλήσετε σε χαρτόνια τις εικόνες που έχετε συγκεντρώσει
  • να συμπληρώσετε από κάτω τις πληροφορίες που βρήκατε
  • να ζωγραφίσετε τις συσκευές αυτές, όπως φαντάζεστε ότι θα είναι στο μέλλον

H ζωή έξω από την πόλη-Τετράδιο Εργασιών

H ζωή έξω από την πόλη-Τετράδιο Εργασιών

1.Δώστε έναν τίτλο-σχόλιο (λεζάντα) στη γελοιογραφία και γράψτε μια παράγραφο για τα συναισθήματα και τις σκέψεις που σας προκαλεί.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

πτώση ενικός
ονομαστική διαρκής διαρκής διαρκές
γενική διαρκούς διαρκούς διαρκούς
αιτιατική διαρκή διαρκή διαρκές
κλητική διαρκή(ς) διαρκής διαρκές
πτώση πληθυντικός
ονομαστική διαρκείς διαρκείς διαρκή
γενική διαρκών διαρκών διαρκών
αιτιατική διαρκείς διαρκείς διαρκή
κλητική διαρκείς διαρκείς διαρκή
5.Στο κείμενο υπάρχει το επίθετο: διαρκής.
Θυμάστε πώς κλίνονται τα επίθετα σε -ης, -ης, -ες; Φτιάξτε μια «τρελή» ιστορία, διαλέγοντας τύπους από τα παρακάτω επίθετα:
• διαφανής
• συνεχής
• επιεικής
• διεθνής
• αειθαλής
• διαρκής
• πολυτελής
Για παράδειγμα:
Το διαφανές μπουκάλι είχε έναν διαρκή καβγά με το αειθαλές δέντρο στον χώρο υποδοχής του πολυτελούς ξενοδοχείου, γιατί δεν το άφηνε να δει στην τηλεόραση τον διεθνή αγώνα μπάσκετ.
………………………………………………………………………………………….

8.Ετοιμαστείτε τώρα για μια εκδρομή στην εξοχή! Έτοιμοι; Φύγαμε! Κοιτάξτε τα συννεφάκια που μας δίνουν ιδέες για την εκδρομή αυτή.

Το κάθε συννεφάκι είναι μια παράγραφος στο κείμενό σας. Πρώτα δηλαδή θα γράψετε μερικές γενικές πληροφορίες, μετά θα διηγηθείτε τα πράγματα με τη σειρά και θα μιλήσετε για τις αιτίες και τη σημασία τους. Στο τέλος θα γράψετε πώς νιώσατε εσείς μετά από αυτή την εκδρομή. Το πιο σημαντικό όμως είναι να χρησιμοποιήσετε όσο περισσότερες μεταφορές μπορείτε. Κάποιες εκφράσεις που θα σας βοηθήσουν:

• ασημένιες ελιές • θαμπωμένα μάτια

• γλυκιά μελωδία της φύσης • οι μυρωδιές πλημμύριζαν τον αέρα

• χρυσός ήλιος • ελαφρύ βήμα

• φωτεινό χαμόγελο ……………………………………………………………………………………………………….

9.Το παρακάτω κείμενο γράφτηκε για να παρουσιάσει τις ομορφιές της αγροτικής ζωής, όμως δεν τα καταφέρνει πολύ καλά, γιατί δεν έχει αρκετά επίθετα. Ξαναγράψτε το κείμενο προσθέτοντας από τον πίνακα αυτά που ταιριάζουν, για να αποκτήσει ζωντάνια και παραστατικότητα. Μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μια σωστές απαντήσεις:

εύφορος, γόνιμος, άγονος, γεωργικός, εργατικός, φυτικός, καταπράσινος, καθαρός, σύγχρονος, κτηνοτροφικός, πυκνός, ορεινός, πεδινός, θυμαρίσιος, άγριος, αυτοφυής, οπωροφόρος, ήρεμος, αραιοκατοικημένος, απολαυστικός, νόστιμος, πολύβουος, ανοιχτόκαρδος, καινούριος, γρήγορος

Καλοκαίρι με δρεπάνι, τσουγκράνα και αμίλητο νερό

Καλοκαίρι με δρεπάνι, τσουγκράνα και αμίλητο νερό

Το καλοκαίρι πηγαίνω στο σπίτι του παππού στη Ρούμελη. Τελευταία μου ανακαλυψη εκεί ήταν ένα παλιό ημερολόγιο. Στην ετικέτα έγραφε: «Μυστικό ημερολόγιο του Θοδωρή και της Μυρσύνης». Ο Θοδωρής και η Μυρσύνη είναι ξαδέρφια της γιαγιάς μου, που σήμερα έχουν πατήσει τα εξήντα. Άνοιξα το μυστικό ημερολόγιο και το ρούφηξα σαν γρανίτα λεμόνι.

Δευτέρα 1η Ιουνίου, δηλαδή του Θεριστή, 1950
Πρώτη του Θεριστή σήμερα. Ο μπαμπάς λέει ότι θα έχουμε πολύ καλή σοδειά γιατί έβρεξε πολύ το Μάρτη. Φέτος θα μας πάρει μαζί στο χωράφι να βοηθήσουμε. Γι’ αυτό σηκώθηκα από τις 5 το πρωί και γράφω βιαστικά… Ο μπαμπάς ήδη σαμαρώνει και ποτίζει το ζώο. Φωνάζει τον Θοδωρή να φέρει τα δρεπάνια. Η μαμά βάζει ψωμί, ελιές και κρεμύδια στο σακούλι μας. Ανάστα ο Κύριος είναι το σπίτι… Πάω!

Μυρσίνη (Μ.)

1η Ιουνίου, αργά το βράδυ
Νύχτα ακόμη ξεκινήσαμε με τους άλλους θεριστές που δουλεύουν στο χωράφι μας. Και αυτοί μαζί με όλη την οικογένεια. Αξημέρωτα φτάσαμε στο χωράφι. «Ώρα καλή κι ευλογημένη μας!» είπε η μάνα μου στις άλλες γυναίκες, για ν’ αρχίσουν. «Καλά μπερεκέτια!» είπαν οι άντρες και μεμιάς, φράπ φριπ, άναψαν τα δρεπάνια στο σταροχώραφό μας. Στην αρχή κοίταζα σαν χαμένος… Οι δυνατοί άντρες, με τα μεγάλα δρεπάνια, δούλευαν στη μέση του χωραφιού. Οι αδύναμοι, με τα μικρά, στις άκρες. «Το σταυρό πρώτα!» φώναξε ο πατέρας. Θερίσαν πρώτα ένα κομμάτι σε σχήμα σταυρού. Για καλή αρχή, λέει. Μετά τις πρώτες πέντ’ έξι χεριές, η μάνα μου πέρασε το δρεπάνι στον ώμο της για να ελευθερώσει τα χέρια της, πήρε τα στάχυα, ξεχώρισε τα πιο μακριά και τά ‘δεσε. Το πρώτο δεμάτι έτοιμο. Μπήκα και γω στη δουλειά. Με τους αδύναμους τώρα. Του χρόνου ελπίζω στους δυνατούς. Όταν ανέβηκε ο ήλιος για τα καλά, μαζευτήκαμε κάτω από το δέντρο ιδρωμένοι και κατακόκκινοι! Φαγαμε και ήπιαμε και τραγουδήσαμε.

Θοδωρής (Θ.)

25 Ιουνίου

Έλαμπε ολόκληρη η Καλλινίτσα. Φέτος ήταν η σειρά της Λαμπρινής να ντυθεί Καλλινίτσα, δηλαδή νύφη για τον Αϊ-Γιάννη τον Κλήδονα. Η Λαμπρινή είναι 12 χρονών.

Μαζευτήκαμε όλο κορίτσια και γυναίκες στο σπίτι της. Την ντύσαμε και την στολίσαμε. Όταν την βγάλαμε έξω άρχισαν να της τραγουδούν. Η Καλλινίτσα κράταγε τον τέτζερη με το αμίλητο νερό, που το‘χε φέρει από την πηγή δίχως να βγάλει τσιμουδιά. Πήγαινε μπροστά κι από πίσω
ολόκληρη πομπή οι φίλες της. Περπατούσε αργά και ήταν πολύ σοβαρή. Σαν ιέρεια, σαν θεά έμοιαζε. Λες και την ώρα εκείνη γινόταν μάντισσα αληθινή. Τη σεργιανίσαμε σ’ όλο το μαχαλά
και η κάθε κόρη έβγαζε κάτι δικό της και τό ‘ριχνε στο δοχείο με το αμίλητο νερό. Άλλη βραχιόλι, άλλη κουμπί, άλλη το χτένι της. Το βράδυ η μάνα της Λαμπρινής έβγαλε το ΄τετζερη με το αμίλητο νερό στον μπαχτσέ της. Εκέι θα έμενε όλο το βράδυ, κάτω από τ’ άστρα. Φαίνεται πως τ’ άστρα θα το μαγεύουν. ‘Επειτα ανάψαμε φωτιές και τις πηδούσαμε και παίζαμε.

Ο μπαμπάς λέει ότι τις φωτιές του Αϊ-Γιαννιού τις ανάβουμε για να δυναμώσουμε τον ήλιο, που μπαίνει σε άλλη τροχιά μετά τις 21 Ιουνίου, πιο αδύναμη. Για να κάνουμε μια καινούργια, καθαρή αρχή, «να φύγει το κακό, να μείνει το καλό», λέει.

Μ.

 

Πέμπτη 10 Ιουλίου, του Αλωνιάρη

Σήμερα πήγα με τον μπαμπά στο αλώνισμα. Ο πατέρας με κάθισε πάνω στο άλογο, για να έχει βάρος το ζώο και να πιάνει καλύτερα η δοκάνα τα άχυρα. Η δοκάνα είναι ένα επίπεδο ξύλο με τσακμακόπετρες από κάτω. Αυτές κάνουν τη δουλειά, το ξεχώρισμα του καρπού. Μόλις μ’ έβαλε ο μπαμπάς στο άλογο, ο αλωνιάρης έδεσε το σχοινί των αλόγων στον στρίγερο, στο ξύλο που είναι στημένο στη μέση του αλωνιού. «Άπλωσε!» φώναξε στ’ άλογα ο αλωνιάρης, και τους έδωσε μια στα πισινά με τα καμουτσίκια. Παραλίγο να γκρεμιστώ! Όταν τυλίχθηκε το σχοινι στον στρίγερο, ο αλωνιάρης ξαναφώναξε στ’ άλογα «Άλλαξε!» κι αυτά τα καημένα άρχισαν να τρέχουν από την αντίθετη πλευρά. Εγώ το απόλάμβανα πια να τρέχω στην πλάτη του αλόγου και να βλέπω να πετιούνται τ’ άχυρα αριστερά και δεξιά. Η σοδειά φέτος είναι καλή, λέει ο μπαμπάς.

Θ.

15 Ιουλίου

Χαρά μεγάλη έχω. Θα πάμε φέτος σε ΟΛΑ τα πανηγύρια. 17 Ιουλίου της Αγίας Μαρίνας, 20 του Προφήτη Ηλία, 26 της Αγίας Παρασκευής και 28 του Αγίου Παντελεήμονα… Του Αϊ-Λιά θα ανέβουμε στο εκκλησάκι, στην κορφή του βουνού, με τα πόδια! Θα κοιμηθούμε κάτω από τ’ άστρα και θα πούμε πάλι την ιστορία του προφήτη που κουβαλούσε ένα κουπί παντού και ρωτούσε τι ήταν αυτό που κουβαλά. Κι όλοι του λέγανε κουπί. Μα όταν κάποιος του απάντησε ότι είναι ξυλο, δε γνώριζε δηλαδή την θάλασσα, τότε έστησε πια το καλύβι του κι έμεινε εκεί μια ζωή. Την ιστορία αυτή την λένε κάθε χρόνο, μα κάθε φορά την ακούω σα να’ταν καινούργια.

 

stamna1

Για μεγαλύτερη σιγουριά, εντοπίστε στο κείμενο τα στοιχεία που δικαιολογούν τις απαντήσεις σας.
stamna1

2. α. Ο θερισμός και το αλώνισμα πιστεύετε ότι γίνονται και στη σημερινή εποχή με τον ίδιο τρόπο που μας περιγράφουν τα παιδιά; Αν όχι, μήπως ξέρετε με τι μέσα γίνονται;

β. Τα έθιμα του χωριού ζωντάνευαν κάθε χρόνο, όπως μαθαίνουμε από το ημερολόγιο των παιδιών. Πιστεύετε ότι το ίδιο ισχύει και στη σημερινή εποχή; Αιτιολογήστε την άποψή σας.


Για να δείτε την παρουσίαση ολοκληρωμένη, κάντε κλικ στην επιφάνεια της και όχι στα βελάκια κάτω.
stamna1

3. α. Το κείμενο μπορεί να χωριστεί σε δύο μεγάλες ενότητες. Η μια θα περιέχει τις αγροτικές δραστηριότητες του χωριού και η άλλη τα έθιμα που γίνονταν κάθε χρόνο στο χωριό. Μπορείτε τώρα να βρείτε ποια μέρη του ημερολογίου ανήκουν στη μία ενότητα και ποια ανήκουν στην άλλη ενότητα;

β. Φτιάξτε ένα σχεδιάγραμμα για κάθε ενότητα του ημερολογίου για να διηγηθείτε και να περιγράψετε στην τάξη σας αυτό που διαβάσατε.

2016-12-11_182104

γ.Θέλετε να διηγηθείτε και να γράψετε το κείμενό σας με λιγότερα λόγια, περιληπτικά; Γράψτε μια φράση για κάθε ερώτηση. Προσέξτε να συμπεριλάβετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες.

stamna1

stamna1

5. α. Σίγουρα κι εσείς έχετε ζήσει από κοντά κάποια κοινωνική δραστηριότητα ή εκδήλωση, όπως είναι ο γάμος, η βάφτιση, ένα πανηγύρι κ.ά. Μιλήστε για την εμπειρία σας στους συμμαθητές σας, σε ένα μικρό κείμενο, όπου θα περιγράφετε πώς εξελίχθηκε η εκδήλωση. Ακολουθήστε το σχεδιάγραμμα της πρώτης ενότητας. Μην ξεχάσετε να γράψετε πώς αισθανθήκατε γι’ αυτό που ζήσατε.

img2_01_020β. Περιγράψτε στους συμμαθητές σας κάποιο έθιμο που συνηθίζεται να γίνεται κάθε χρόνο στο χωριό σας ή στην πόλη σας ή στην πατρίδα σας. Κατά την περιγραφή σας ακολουθήστε το σχεδιάγραμμα της δεύτερης ενότητας. Στο τέλος θα ήταν ωραίο να διαβάσετε στην τάξη σας τα έθιμα για τα οποία έχετε γράψει και να φτιάξετε «Το μικρό τετράδιο των εθίμων».

stamna1

stamna1

7. Στο κείμενο της 15ης Ιουλίου περιέχονται οι γιορτές κάποιων αγίων. Βρείτε πληροφορίες από τα το βιβλίο των Θρησκευτικών ή από εγκυκλοπαίδειες για τη ζωή των αγίων αυτών. Μπορείτε να βρείτε και κάποιες λαϊκές παραδόσεις που συνδέονται με τις γιορτές. Γράψτε για κάθε άγιο τα κύρια στοιχεία των πληροφοριών που βρήκατε, όπως: όνομα, τόπος καταγωγής, έργα, λόγοι για τους οποίους μαρτύρησε, ποιο ήταν το μαρτύριό του.

stamna1

stamna1

stamna1

Τριάντα εννιά καφενεία και ένα κουρείο-Βιβλίο

Τριάντα εννιά καφενεία και ένα κουρείο-Βιβλίο

Η πολύτιμη σχέση με τον παππού μου μου άνοιξε τον δρόμο μιας ιδιαίτερης αγάπης για τα καφενεία. Το χωριό μου τότε είχε πολλά και ωραία καφενεία.

«Άντε να πάμε στον καφενέ» έλεγε ο παππούς και μου έκλεινε πονηρά το μάτι.

Συχνά με έπαιρνε μαζί του και μου έδινε τα λουκούμια όταν κέρδιζε τους φίλους του στην πρέφα. «Πάμε στον λουκουμέ» έλεγα εγώ από μέσα μου και γελούσα και χαιρόμουνα με το αστείο μου, σαν την παροιμία που λέει «Γιάννης κερνά, Γιάννης πίνει». Για μένα λοιπόν τα καφενεία του χωριού μου ήταν μεγάλα λουκούμια με παράθυρα που είχαν θέα προς τη θάλασσα και ωραία μαρμάρινα τραπέζια. Άλλα καφενεία είχαν χρώμα και γεύση τριαντάφυλλου, άλλα πράσινης μέντας και άλλα ήταν κεχριμπαρένια και μοσχοβολούσαν μέλι και κερί. Όμως όλα τα λουκούμια-καφενεία μύριζαν στο βάθος τους καφέ και ούζο και γαρίδες με ντομάτα.    

Στον Μόλυβο δεν έχει πια ούτε ένα καφενείο. Όταν τα βράδια του καλοκαιριού μαζεύουν την τουριστική πραμάτεια και κλείνει η αγορά, βγαίνω απ’ το παραθυράκι του μυαλού μου και φέρνω έναν χειμώνα όλο γούστο.

Η μάνα μου μόλις σιδέρωσε τις πετσέτες του μαγαζιού μας κι εγώ τις παίρνω ζεστές ζεστές και τις πηγαίνω στο κουρείο του πατέρα μου.

Τα χέρια του μυρίζουν κολόνια, τα μάτια του στολίζουν την αγορά. Το κουρείο μας καθαρό, μυρωδάτο, αρχοντικό, με τα παλιά καρυδένια έπιπλα και τους μεγάλους καθρέφτες. Μέσα τους βλέπω το λιμάνι, τις τράτες, το ηλιοβασίλεμα.

Τότε με κατακλύζει μια μυρωδιά από κολόνια, καφέ και αθερίνα τηγανητή. Τα κουκουλώνει όλα γλυκά, αθόρυβα.

img2_01_009Μέσα στη νύχτα και στη μυρωδιά ξεφυτρώνουν και πάλι τα λουκούμια-καφενεία μου. Καθαρίζω την άχνη τους και αναγνωρίζω τα μαρμάρινα τραπέζια, τα ποτηράκια του ούζου, τα μικρά κανονάκια του κονιάκ, τα πιατέλια με τους μεζέδες και τα ψωμάκια αντίδωρα.

Ακούω τους χτύπους των χεριών στο χαρτοπαίγνιο, τις ζαριές και τις μουσικές παρηγοριές απ’ το τζουκμπόξ

Εξαίρεση οι Κυριακές με τις γυναίκες, περιποιημένες, αρωματισμένες, με κόκκινα κραγιόν και άσπρα κολιεδάκια, σε οικογενειακές εξόδους, υποβρύχιες γλυκές κοινωνίες βανίλιας μέσα στα λουκούμια-καφενεία μου.

Γλείφω την άχνη απ’ τα χείλη μου. Σκουπίζω και τα υπολείμματα που έπεσαν στο γαλάζιο φουστανάκι μου. Τα φώτα στους δρόμους χαμηλώνουν. Δώδεκα, μεσάνυχτα. Πρέπει να γυρίσω στο σπίτι. Είναι αργά.

Παίρνω βιαστικά άχνη από το χάρτινο κουτί των λουκουμιών, ρίχνω μπόλικη στα τζάμια, στις πόρτες, στα παράθυρα, στα κεραμίδια, στους πέτρινους τοίχους, να τα κρύψω, να τα κρύψω ταλουκούμια-καφενεία μου. Να μην τα δει κανείς. Κανείς να μη μου τα πάρει.

 

Μήθυμνα Λέσβου
Μήθυμνα Λέσβου
1. Βρείτε πληροφορίες από την περιγραφή που διαβάσατε και προσπαθήστε να απαντήσετε:

  • Πού βρίσκονταν τα καφενεία;
  • Πώς ήταν τα καφενεία (εξωτερική όψη και εσωτερικοί χώροι);
  • Ποιούς συναντούσε κανείς στα καφενεία τις καθημερινές και ποιους τις Κυριακές; Τι έκαναν;
  • Ποιο πρόσωπο έκανε τη συγγραφέα να αγαπήσει τα καφενεία; Πώς χαρακτηρίζει τη σχέση της με το πρόσωπο αυτό;
  • Πού ήταν το κουρείο του πατέρα της και πώς ήταν εσωτερικά;

cafe

2.Γιατί η Φωτεινή Φραγκούλη αποκαλούσε τον καφενέ «λουκουμέ»;

Πώς νομίζετε ότι ένιωθε κάθε φορά που βρισκόταν σε καφενείο; Βρείτε στην πρώτη παράγραφο συγκεκριμένες λέξεις ή φράσεις που μιλάνε για τα συναισθήματά της.

cafe

3.α. Η συγγραφέας χρησιμοποιεί το πρώτο ενικό πρόσωπο και γενικά φράσεις και λέξεις που μιλάνε για τις αναμνήσεις της από τους ανθρώπους και τα καφενεία του Μόλυβου (η σχέση με τον παππού μου…, μου έδινε λουκούμια, με έπαιρνε μαζί του, για μένα…).

Μπορείτε να βρείτε κι άλλες λέξεις ή φράσεις με τις οποίες μιλάει για την προσωπική της διάθεση; Ποια νομίζετε ότι είναι η διάθεση αυτή (σοβαρή, κωμική, νοσταλγική, ειρωνική, μελαγχολική…);

β.Το κείμενο είναι γεμάτο από εικόνες που έχουν σχέση με τις αισθήσεις μας, π.χ.:

  • Τα καφενεία είχαν θέα προς τη θάλασσα και ωραία μαρμάρινα τραπέζια. (οπτική)
  • Ακούω τις μουσικές παρηγοριές απ’ το τζουκμπόξ. (ακουστική)
  • Μοσχοβολούσαν μέλι και κερί. (οσφρητική)
  • Γλείφω την άχνη από τα χείλη μου. (γευστική)

Μπορείτε να βρείτε μερικές ακόμα από το κάθε είδος;

cafe

beeΣτο κείμενο συχνά η γλώσσα χρησιμοποιείται μεταφορικά και όχι κυριολεκτικά. Για παράδειγμα, η συγγραφέας λέει ότι τα καφενεία είχαν χρώμα και γεύση τριαντάφυλλου ή πράσινης μέντας. Έτσι, «μεταφέρει» ιδιότητες των λουκουμιών στα καφενεία και μας πληροφορεί καλύτερα για το τι σημαίνουν γι’ αυτή και μόνο τα παλιά καφενεία του τόπου της.
4.Προσπαθήστε να βρείτε κι εσείς άλλες μεταφορές στο κείμενο.

cafe

beeΜερικές προτάσεις είναι πολύ σύντομες, έχουν μόνο τους κύριους όρους. Όπως ξέρουμε, τις προτάσεις αυτές τις λέμε απλές. Π.χ. Τα καφενεία ήταν πολλά.

Συνήθως όμως οι κύριοι όροι συνοδεύονται από άλλους, που δεν είναι τόσο σημαντικοί, αλλά συμπληρώνουν τους κύριους όρους. Αυτοί οι δευτερεύοντες όροι μπορεί να είναι: επίθετα, διάφορα επιρρήματα, φράσεις με προθέσεις κ.ά. Οι προτάσεις, έτσι, γίνονται πιο «πλούσιες» και πιο ακριβείς.

Π.χ. Για μένα λοιπόν τα καφενεία του χωριού μου ήταν μεγάλα λουκούμια με παράθυρα. Τα βράδια του καλοκαιριού μαζεύουν την τουριστική πραμάτεια.

Οι παραπάνω προτάσεις λέγονται επαυξημένες.

5.Σε τρεις μικρές παραγράφους γράφετε μια ιστορία για να τη διαβάσετε στην τάξη. Συμπληρώνετε τις απλές προτάσεις που ακολουθούν με λέξεις από τα συννεφάκια και άλλες δικές σας, ώστε να γίνουν επαυξημένες. Στην πρώτη παράγραφο μπορείτε να μιλήσετε για τον παππού και τη γιαγιά, στη δεύτερη για το σπίτι τους στο χωριό και στην τρίτη για τον σκύλο τους.

Θυμάμαι τον παππού και τη γιαγιά.

Ο παππούς και η γιαγιά με κέρναγαν πορτοκαλάδες και υποβρύχια.

Το σπίτι είχε μια κληματαριά.

Είχαν έναν σκύλο.

Ο σκύλος κι εγώ παίζαμε.

μαλλιαρός
κεφάτος
φιλόξενος
πέτρινος
γύρω
κοντά
συχνά
βιαστικά
τα απογεύματα
στο βάθος
με τον παππού και τη γιαγιά
προς τη θάλασσα

cafe

6.α. Περιγράψτε τη φωτογραφία. Πού νομίζετε ότι ζουν οι άνθρωποι που φαίνονται σ’ αυτή; Από πού το καταλαβαίνετε; Τι ακριβώς κάνουν;

    β. Ποια συναισθήματα νιώθετε όταν κοιτάζετε αυτή τη φωτογραφία;

    γ. Μπορείτε να φανταστείτε τι συζητούν τα πρόσωπα που φαίνονται στη φωτογραφία; Γράψτε τους διαλόγους.

img2_01_011

cafe

7.Η συγγραφέας Φωτεινή Φραγκούλη συγκεντρώνει κείμενα από τα παιδιά της Στ΄ τάξης του σχολείου σας με θέμα: «Ένας χώρος όπου έχω περάσει πολύ καλά ή καθόλου καλά».

Στο δικό σας κείμενο μην ξεχάσετε να πείτε:

  • πού ήταν ο χώρος / πώς ήταν απ’ έξω και πώς από μέσα
  • πώς γνωρίσατε το χώρο αυτό
  • ποιους συναντούσατε εκεί
  • γιατί πηγαίνατε
  • πώς νιώθατε κάθε φορά που βρισκόσασταν εκεί

Xρησιμοποιήστε μερικές μεταφορές και εικόνες για να περιγράψετε καλύτερα την προσωπική σας διάθεση.

cafe

cafe

Ολική καταστροφή στις καλλιέργειες-Βιβλίο

Ολική καταστροφή στις καλλιέργειες-Βιβλίο

Tο σκιάχτρο

2016-11-30_174957Το ’ντυσαν με παλιόρουχα και το ’στησαν
στη μέση του μεγάλου χωραφιού για δράκο φύλακα.
Όμως εκείνο αγαπούσε τα πουλιά κι εμάς
το ίδιο με τους ήλιους τους ηλιόσπορους.
Έτσι, σαν ήρθαν οι σπουργίτες τιτιβίζοντας
και κάθισαν στο τρύπιο του καπέλο,
τους χαμογέλασε πλατιά,
άνοιξε ορθάνοιχτα το στήθος του,
κι οι φίλοι του χτίσανε φωλιά
πλάι στη μεγάλη αχυρένια του καρδιά.

Bούλα Aρβανιτίδη

Ολική καταστροφή στις καλλιέργειες

Ανυπολόγιστες είναι οι καταστροφές στα εσπεριδοειδή, τις ελιές και τα κηπευτικά κυρίως στην Κρήτη και την Πελοπόννησο, από την κακοκαιρία των τελευταίων ημερών. Ζημιές στα πορτοκάλια καταγράφονται ήδη και στη Θεσπρωτία, ενώ όσοι δεν είχαν προλάβει να μαζέψουν τις ελιές στη Φθιώτιδα και τη Θάσο τώρα, εκτός από τα κατεστραμμένα δένδρα, έχουν χάσει και τη φετινή σοδειά.

Στα Χανιά οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν πως οι καταστροφές στις καλλιέργειες, στην κτηνοτροφία, αλλά και στο επαρχιακό και αγροτικό οδικό δίκτυο είναι τεράστιες.

Ζωοτροφές από ελικόπτερο

εικόνα
Τεράστιες καταστροφές έχει προκαλέσει η κακοκαιρία των τελευταίων ημερών στα εσπεριδοειδή και τις ελιές, κυρίως στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη.

Τεράστιες καταστροφές έχει προκαλέσει η κακοκαιρία των τελευταίων ημερών στα εσπεριδοειδή και τις ελιές, κυρίως στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη.

Ανάλογη κατάσταση έχει δημιουργηθεί και στο νομό Ρεθύμνου, όπου χιλιάδες αιγοπρόβατα βρίσκονται αποκλεισμένα στον Ψηλορείτη και από προχθές οι νομαρχίες σε συνεργασία με την Πολεμική Αεροπορία ρίχνουν ζωοτροφές από αέρος, προκειμένου να περισωθούν όσα ζώα γίνεται. Χθες το απόγευμα, ελικόπτερο «σούπερ πούμα» πραγματοποίησε επιτυχή προσγείωση στον Ομαλό και πήρε στη Σούδα 29 γυναίκες και παιδιά, κυρίως οικογενειών κτηνοτρόφων, που είχαν αποκλεισθεί εκεί και τις τελευταίες ημέρες είχαν περάσει δύσκολες ώρες. Οι άνδρες της Πολεμικής Αεροπορίας κατάφεραν επίσης χθες να εντοπίσουν τέσσερις κτηνοτρόφους που είχαν δηλωθεί ως αγνοούμενοι στην ευρύτερη περιοχή του χωριού Καλλικράτης, στα Σφακιά.

Στο Ρέθυμνο, η ηλεκτροδότηση είχε αποκατασταθεί σε όλες τις περιοχές του νομού λίγο πριν από τα μεσάνυχτα προχθές, αλλά και εκεί οι ζημιές στις καλλιέργειες είναι ανυπολόγιστες, κυρίως στις Σείσες και το Φόδελε. Όπως επισημαίνεται από τις Διευθύνσεις Γεωργίας των νομαρχιών της Κρήτης, το πρόβλημα είναι διπλό: δεν έχουν καταστραφεί μόνον οι σοδειές, αλλά και τα ίδια τα δένδρα, που είτε έσπασαν από το βάρος

 

 

2016-11-30_174957

1.Το κείμενο που διαβάσατε είναι ένα άρθρο εφημερίδας που μας παρουσιάζει μια είδηση. Ποιες είναι οι βασικές πληροφορίες που μας δίνει; Θα τις βρείτε απαντώντας τις ερωτήσεις:

  1. Για ποιο θέμα μιλάει το άρθρο;
  2. Πού και πότε συνέβη το γεγονός;
  3. Ποια είναι η σημασία του γεγονότος και ποιους σοβαρούς κινδύνους δημιούργησε;
  4. Με ποιον τρόπο αντιμετωπίστηκαν οι κίνδυνοι;

2016-11-30_174957

2. α.Πώς, κατά τη γνώμη σας, μπορεί να επηρεάσει τη ζωή των κατοίκων ένα τέτοιο γεγονός μακροπρόθεσμα, δηλαδή για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα;

β. Ποια είναι, λοιπόν, τα συμπεράσματα που μπορείτε να βγάλετε για τη ζωή μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα, δηλαδή στο χωριό και κοντά στη φύση;

Ποιες δυσκολίες ή καθημερινά προβλήματα νομίζετε ότι αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι αυτών των περιοχών;

2016-11-30_174957

3.Αν ξεφυλλίσουμε οποιαδήποτε εφημερίδα, «το μάτι μας πέφτει» στους τίτλους των άρθρων, που δίνουν συνήθως το βασικό θέμα της είδησης. Παρατηρήστε ότι ο τίτλος αυτού του άρθρου είναι τυπωμένος διαφορετικά από το υπόλοιπο κείμενο. Ποιες διαφορές βλέπετε και γιατί, κατά τη γνώμη σας, συμβαίνει αυτό;

2016-11-30_174957

4.Πολλά άρθρα συχνά συνοδεύονται από φωτογραφίες. Κοιτάξτε τη φωτογραφία που υπάρχει στο άρθρο. Ποια πληροφορία της είδησης απεικονίζεται; Διαβάστε και τη λεζάντα, δηλαδή το μικρό κείμενο που σχολιάζει ή περιγράφει τη φωτογραφία και βρίσκεται κάτω από αυτή.

2016-11-30_174957

2016-11-30_174957

2016-11-30_174957

beeΑντί για επίθετα, χρησιμοποιούμε αρκετές φορές κλιτές μετοχές, για παράδειγμα: επιτυχημένος αντί για επιτυχής. Οι μετοχές αυτές προέρχονται από ρήματα αλλά έχουν λειτουργία επιθέτου: συνοδεύουν ουσιαστικά και τους δίνουν μια ιδιότητα.

Επίσης, μπορεί να σχηματίζουν και επίρρημα, π.χ. επιτυχημένα. Άλλα παραδείγματα: δυστυχισμένος (αντί για δυστυχής), ευτυχισμένος (αντί για ευτυχής), συνηθισμένος (αντί για συνήθης).

2016-11-30_174957

2016-11-30_174957

2016-11-30_174957

H ζωή σε άλλους τόπους-Τετράδιο Εργασιών

H ζωή σε άλλους τόπους-Τετράδιο Εργασιών

1.Ευκαιρία να γνωρίσετε δυο παιδιά της ηλικίας σας που ζουν σε εντελώς διαφορετικές γωνιές του πλανήτη. Αφού διαβάσετε τι λέει το καθένα για τη ζωή του, διαλέξτε σε ποιον από τους δυο τόπους θα θέλατε να φιλοξενηθείτε και δικαιολογήστε την απάντησή σας χρησιμοποιώντας αιτιολογικές προτάσεις και παρόμοιες εκφράσεις.

2016-11-24_160410mar

2016-11-24_160452it

Θα ήθελα να φιλοξενηθώ από …………………………….….……………………………………………………………………………

Κατοικώντας στους ουρανούς

2.Η Μισούκο, η μικρή φίλη σας από την Ιαπωνία με την οποία αλληλογραφείτε εδώ και καιρό, πρόκειται να μετακομίσει σε έναν ουρανοξύστη στο Τόκιο και σας γράφει πόσο απογοητευμένη αισθάνεται. Ας δούμε πόσα πράγματα αλλάζουν με τους ουρανοξύστες:

• σπίτια χωρίς μπαλκόνια

• απομάκρυνση από τη φύση

• πολλοί ένοικοι – άγνωστοι μεταξύ τους

• ανεπαρκής αερισμός

• οι ένοικοι είναι υποχρεωμένοι να καλούν τον θυρωρό ώστε να μάθουν τι καιρό κάνει… στο έδαφος

Σκεφτείτε κι άλλα πράγματα που αλλάζουν στην καθημερινή ζωή ενός ενοίκου του ουρανοξύστη και συμπληρώστε το γράμμα της Μισούκο:

Δεν είναι κι εύκολο πράγμα να ζεις στον ουρανοξύστη! Υπάρχουν πολλά προβλήματα. Το πιο απλό: δεν μπορείς να βγεις στο μπαλκόνι σου, γιατί τα σπίτια δεν έχουν μπαλκόνια! Ακόμα, ………….. …………………………………………………………………………….…………….. ……………………………………………Επίσης,………………………………………. …………………………………………………………………………….…………….. ………………………………Ένα ακόμη μειονέκτημα της ζωής στον ουρανοξύστη είναι …………………………………………………………………………….…………….. …………………………………………………………………………….…………….. …………………………………………………………………………….…………….. …………………………………………………………………………….…………….. Εκείνο που με ενοχλεί πολύ……………………………………………….…………….. …………………………………………………………………………….…………….. …………………………………………………………………………….…………….. Το πιο φοβερό όμως από όλα……………………………………………….…………….. …………………………………………………………………………….…………….. …………………………………………………………………………….……………..

Προσπαθήστε τώρα να παρηγορήσετε τη φίλη σας και να την πείσετε με επιχειρήματα ότι η ζωή στον ουρανοξύστη δεν είναι και τόσο άσχημη τελικά.

Ας δούμε πόσα πλεονεκτήματα έχει όποιος μένει εκεί:

• καλύτερη θέα • μεγαλύτερη αίσθηση ηρεμίας και ελευθερίας

• περισσότερες ανέσεις (στο κτίριο υπάρχουν γραφεία, κινηματογράφοι, καταστήματα)

• ζει πάνω από… τα σύννεφα

Σκεφτείτε κι άλλα πράγματα που αλλάζουν στην καθημερινή ζωή ενός ενοίκου του ουρανοξύστη και συμπληρώστε το γράμμα που στέλνετε στη Μισούκο:

Δεν πρέπει να στενοχωριέσαι. Eγώ σε ζηλεύω! Eίναι θαύμα να ζεις σε ουρανοξύστη! Πρώτα απ’ όλα η θέα είναι μαγευτική, …………………………………………………………….…….. Επίσης,……………………………………………………………………….…………. …………………………………………………………………………….…………… Σκέψου ακόμη ότι ………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………….…………… Δε βρίσκεις ότι είναι πολύ ξεχωριστό να…………………………………….…………….. …………………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………….…………… Tο πιο εντυπωσιακό βέβαια είναι……………………………………………….…………. …………………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………….……………

autoxthoni_laoi

autoxthoni_laoi

autoxthoni_laoi

autoxthoni_laoi

autoxthoni_laoi