Πορτογαλία-Θρησκείες

Πορτογαλία-Θρησκείες

portugal
thriskies

ganesa

ganesa
2.Στα σημεία του κειμένου που μιλούν για το κλίμα και την εκπαίδευση στην Πορτογαλία παρατηρούμε ότι τα περισσότερα ρήματα είναι σε ενεστώτα. Νομίζετε ότι  θα μπορούσαν να βρίσκονται σε άλλο χρόνο (του παρελθόντος ή του μέλλοντος); Aν όχι, γιατί;

ganesa

3. α. Εργαστείτε ομαδικά και διαλέξτε μια χώρα για να την παρουσιάσετε στην τάξη.

Για μεγαλύτερη ευκολία, μπορείτε να συμπληρώσετε έναν πίνακα όπως ο παραπάνω με τα αντίστοιχα στοιχεία περιληπτικά. (Αν την έχετε επισκεφτεί, μιλήστε και για την εμπειρία σας εκεί. Κοιτάξτε πρώτα στο βιβλίο σας, σελ. 93.)

Μπορείτε ακόμα να φωτοτυπήσετε τη σελίδα με τον πίνακα και να τη μοιράσετε στους συμμαθητές σας για να έχουν ένα σχεδιάγραμμα όσων θα τους πείτε. Μην ξεχάσετε να έχετε μαζί σας μια φωτογραφία κι έναν χάρτη της χώρας αυτής.

β.Στο κείμενο αναφέρεται ως νόμισμα της Πορτογαλίας το εσκούδο. Γνωρίζετε ποιο είναι το νόμισμά της σήμερα; Πότε έγινε η αλλαγή;

Με την ευκαιρία αυτή μπορείτε να συζητήσετε στην τάξη τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, από πόσες χώρες αποτελείται καθώς και πότε εντάχθηκε η Πορτογαλία αλλά και η χώρα μας σε αυτή.

Γαλλία: Δες ΕΔΩ και ΕΔΩ

ganesa

4. Στο δεύτερο κείμενο διαβάζουμε για μερικές από τις θρησκείες του κόσμου. Στην εφημερίδα του σχολείου σας γίνεται ένα αφιέρωμα με τίτλο «Θρησκείες στον κόσμο». Χωρίζεστε σε ομάδες, κάθε ομάδα συγκεντρώνει στοιχεία για διαφορετική θρησκεία και τα παρουσιάζει στην τάξη.

Mην ξεχάσετε να πείτε:

  • πότε αναπτύχθηκε η θρησκεία
  • πώς ονομάζονται οι πιστοί της
  • σε ποια θεϊκή δύναμη πιστεύουν
  • τι πρέπει να κάνουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους
  • ποια είναι η πιο σημαντική γιορτή τους

 
Κλικ ΕΔΩ για πλήρες οθόνη.
ganesa
 

Αιολική γη

Αιολική γη

Η «Αιολική γη» μάς μεταφέρει στα Κιμιντένια, βουνά της Μικράς Ασίας, όπου ζει η οικογένεια του μικρού Πέτρου με αρχηγό τον παππού. Ο Πέτρος με την Άρτεμη, την πιο αγαπημένη από τις τέσσερις αδερφές του, ζουν τα παιδικά τους χρόνια και τα όνειρα στον τόπο όπου γεννήθηκαν. Σιγά σιγά ο μαγικός τους κόσμος γκρεμίζεται, όταν έρχονται αντιμέτωποι με τον πόλεμο και αναγκάζονται να ζήσουν τον ξεριζωμό απ’ τον τόπο και τη γη τους.

Τα άστρα όλα έχουν βγει. Ταξιδεύουν στο Αιγαίο τα παιδικά μας όνειρα. Το κύμα χτυπά τη μάσκα του καϊκιού μας και τα κοιμίζει. Κοιμηθείτε, όνειρά μας. Στην ξένη χώρα που πάμε, πρόσφυγες, τι άραγες να μας περιμένει, τι μέρες να είναι ν’ ανατείλουν;

[…] Ταξιδεύουν στο Αιγαίο τα όνειρά μας.

 

img1_06_008Η γιαγιά μας κουράστηκε. Θέλει να γείρει το κεφάλι της στα στήθια του παππού, που έχει καρφωμένα πίσω τα μάτια του μπας και ξεχωρίσει τίποτα από τη στεριά, τίποτα απ’ τα Κιμιντένια. Μα πια δε φαίνεται τίποτα. Η νύχτα ρούφηξε μέσα της τα σχήματα και τους όγκους.

Η γιαγιά γέρνει το κεφάλι της να το ακουμπήσει στα στήθια που την προστατέψανε όλες τις μέρες της ζωής της. Κάτι την μποδίζει και δεν μπορεί να βρει το κεφάλι ησυχία. Σαν ένας βόλος να είναι κάτω από το πουκάμισο του γέροντα.

– Τι είναι αυτό εδώ; ρωτά σχεδόν αδιάφορα.

Ο παππούς φέρνει το χέρι του. Το χώνει κάτω απ’ το ρούχο, βρίσκει το μικρό ξένο σώμα που ακουμπά στο κορμί του και που ακούει τους χτύπους της καρδιάς του.

– Τι είναι;

– Δεν είναι τίποτα, λέει δειλά ο παππούς, σαν παιδί που έφταιξε. Δεν είναι τίποτα. Λίγο χώμα είναι.

– Χώμα!

Ναι, λίγο χώμα απ’ τη γη τους. Για να φυτέψουν ένα βασιλικό, της λέει, στον ξένο τόπο που πάνε. Για να θυμούνται.

Αργά τα δάχτυλα του γέροντα ανοίγουν το μαντίλι όπου είναι φυλαγμένο το χώμα. Ψάχνουν κει μέσα, ψάχνουν και τα δάχτυλα της γιαγιάς, σαν να το χαϊδεύουν. Tα μάτια τους, δακρυσμένα, στέκουν εκεί.

– Δεν είναι τίποτα λέω. Λίγο χώμα. Γη, Αιολική Γη, Γη του τόπου μου.

Ηλίας Βενέζης, Αιολική γη, εκδ. Εστία, Αθήνα, 1992

hellocristi_1392139800

1.Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο αφηγητής του αποσπάσματος που διαβάσατε; Γιατί;

hellocristi_1392139800

2.Ποια είναι τα συναισθήματα των προσφύγων όταν ταξιδεύουν για άλλον άγνωστο τόπο; Σε ποια σημεία του αποσπάσματος φαίνονται αυτά;

hellocristi_1392139800

3.Συζητήστε μεταξύ σας τι σημαίνουν οι φράσεις του συγγραφέα «Κοιμηθείτε, όνειρά μας» και «Γη, Αιολική Γη, Γη του τόπου μου».

hellocristi_1392139800

img1_06_009Στη Μικρά Ασία ζούσαν για πολλούς αιώνες Έλληνες που ασχολούνταν κυρίως με το εμπόριο. Είχαν επίσης σημειώσει μεγάλη πρόοδο σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής. Με τον Μικρασιατικό Πόλεμο και την Καταστροφή του 1922 έγιναν ειδικές συνθήκες ανταλλαγής πληθυσμών, με αποτέλεσμα τον ξεριζωμό των Ελλήνων από τον τόπο τους.

4.Διοργανώστε μια εκδήλωση αφιερωμένη στο δραματικό αυτό γεγονός της ιστορίας μας. Βρείτε πληροφορίες για τη Μικρασιατική Καταστροφή από εγκυκλοπαίδειες, ιστορικά βιβλία και άλλες ιστορικές πηγές. Κρατήστε σημειώσεις από τις πληροφορίες που θα βρείτε και φτιάξτε ένα κείμενο που θα εκφωνήσετε στην εκδήλωσή σας. Συγκεντρώστε επίσης φωτογραφικό υλικό που θα εκθέσετε στην εκδήλωση.

hellocristi_1392139800

5.Όπως γνωρίζετε και από το βιβλίο της Ιστορίας, οι Έλληνες Μικρασιάτες, αναγκασμένοι να εγκαταλείψουν τον τόπο τους, εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα ως πρόσφυγες. Πάρτε συνέντευξη από όσους έχουν καταγωγή από τη Μικρά Ασία (από γονείς ή παππούδες). Ρωτήστε τους ποιος ήταν ο τόπος προέλευσής τους και τι γνωρίζουν από τους συγγενείς τους για τις συνθήκες διαβίωσης εκεί, πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ζητήστε τους να σας περιγράψουν το χρονικό της καταστροφής και της εγκατάλειψης της πατρίδας τους. Επίσης, ζητήστε τους φωτογραφίες που πιθανό να έχουν από εκείνη την εποχή. Τέλος, διαβάστε αυτές τις μαρτυρίες στην εκδήλωση που θα διοργανώσετε γι’ αυτό το γεγονός. Συζητήστε μεταξύ σας τι σημαίνουν οι φράσεις του συγγραφέα «Κοιμηθείτε, όνειρά μας» και «Γη, Αιολική Γη, Γη του τόπου μου».

hellocristi_1392139800

6.Και στις μέρες μας όμως δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις λαών που εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τον τόπο τους και τα σπίτια τους. Στις φωτογραφίες βλέπετε πρόσφυγες από την Αφρική που προσπαθούν να ξεφύγουν από την πείνα και τον πόλεμο. Περιγράψτε στους συμμαθητές σας τις φωτογραφίες και μιλήστε για τα συναισθήματα που σας δημιουργούν.

Nεαροί Aφρικανοί Πρόσφυγες: Xτίζοντας το μέλλον,
Ύπατη Aρμοστεία του OHE για τους Πρόσφυγες

img1_06_011 img1_06_010

 

hellocristi_1392139800

Τοπικοί προσδιορισμοί

Η περιγραφή σχετίζεται γενικά με το χώρο, γι΄αυτό, όταν περιγράφουμε κάτι, συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε λέξεις ή φράσεις που φανερώνουν τόπο – το πού βρίσκεται αυτό στο οποίο αναφερόμαστε. Χρησιμοποιούμε δηλαδή τοπικούς προσδιορισμούς όπως:

  • Τοπικά επιρρήματα (άκλιτες λέξεις που δηλώνουν τόπο), όπως τα: πάνω, κάτω, εδώ, εκεί, αλλού, κάπου, παντού, μέσα, δεξιά, αριστερά, μπροστά, από, πίσω, πλάι, δίπλα, ψηλά, χαμηλά, κοντά, απέναντι, γύρω, τριγύρω, ολόγυρα, ανάμεσα, βόρεια, νότια, ανατολικά, δυτικά, κ.ά.
  • Φράσεις με προθέσεις που δηλώνουν τόπο και οι οποίες συνήθως σχηματίζονται με τις προθέσεις:
  • από (π.χ. Ξεκίνησε πρωί από το χωριό.)
  • ίσαμε (π.χ. προχώρησαν ίσαμε το σπίτι εκείνο.)
  • κατά (π.χ. Πάω κατά την πλατεία.)
  • μέχρι (π.χ. Πάω μέχρι την πλατεία.)
  • προς (π.χ. Προς τα δεξιά βλέπετε το σαλόνι.)
  • σε (π.χ. Προχώρησαν σε άλλο δωμάτιο.)
  • ως (π.χ. Προχώρησε ως το τέρμα του δρόμου.)

Σπίτι μας είναι η γη

Σπίτι μας είναι η γη

Στη Βόρεια Αμερική κατοικούσαν κυρίως Ινδιάνοι. Στα μέσα του 19ου αιώνα, οι λευκοί έποικοι έδιωξαν τους Ινδιάνους από τα εδάφη τους, άλλοτε ειρηνικά κι άλλοτε βίαια. Ο δρόμος που ακολούθησαν οι Ινδιάνοι ονομάστηκε «μονοπάτι των δακρύων».

Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα της απάντησης που έστειλε το 1855 ο αρχηγός των Ινδιάνων στον Πρόεδρο των ΗΠΑ, ο οποίος είχε ζητήσει να αγοράσει ένα τμήμα της γης τους.

Πώς μπορείτε να αγοράσετε ή να πουλήσετε τον ουρανό ή τη ζεστασιά της γης; Η ιδέα μάς φαίνεται περίεργη. Επειδή ακριβώς δε μας ανήκουν η δροσιά του αέρα και η διαύγεια του νερού, πώς είναι δυνατόν να τα αγοράσετε; Κάθε κομματάκι αυτής της γης είναι ιερό για τον λαό μου. Κάθε βελόνα του λαμπερού πεύκου, κάθε αμμουδερή κοίτη ποταμού, κάθε κομματάκι ομίχλης μέσα στα σκοτεινά δάση, κάθε ξέφωτο και κάθε βούισμα εντόμου είναι ιερό στη μνήμη και στην εμπειρία του λαού μου.

Είμαστε ένα μέρος της γης, κι αυτή, πάλι, ένα κομμάτι από εμάς. Τα ευωδιαστά λουλούδια είναι οι αδερφές μας. Το ελάφι, το άλογο, ο μεγάλος αετός είναι οι αδερφοί μας. Τα βράχια στους λόφους, το πράσινο χρώμα των λιβαδιών, η ζεστασιά του πόνεϊ και ο άνθρωπος, όλα ανήκουν στην ίδια οικογένεια. Γι’ αυτό και όταν ο Μεγάλος Αρχηγός στην Ουάσιγκτον μας παραγγέλνει ότι θέλει να αγοράσει τη γη μας ζητάει πολλά από εμάς. Ο Μεγάλος Αρχηγός μάς παραγγέλνει ότι θα μας εξασφαλίσει ένα μέρος έτσι που να μπορούμε να ζήσουμε άνετα μεταξύ μας. Θα σκεφτούμε, λοιπόν, την προσφορά του για ν’ αγοράσει τη γη μας. Αλλά δε θα είναι κι εύκολο. Γιατί αυτή η γη είναι για μας ιερή.  

Ξέρουμε ότι ο λευκός άνθρωπος δεν καταλαβαίνει τα ήθη μας. Ένα κομμάτι γης μοιάζει γι’ αυτόν μ’ ένα οποιοδήποτε άλλο κομμάτι, γιατί είναι ένας ξένος που έρχεται μες στη νύχτα και παίρνει από τη γη αυτό που έχει ανάγκη. Η γη δεν είναι ο αδερφός του, αλλά ο εχθρός του, και μόλις την κυριεύσει πηγαίνει μακρύτερα.

Συμπεριφέρεται στη μητέρα του, τη γη, και στον αδερφό του, τον ουρανό, σαν να ήταν πράγματα που αγοράζονται, που λεηλατούνται, που πουλιούνται, όπως τα πρόβατα ή τα λαμπερά μαργαριτάρια. Η απληστία του θα καταβροχθίσει τη γη και δε θ’ αφήσει πίσω της παρά μια έρημο.

Σπίτι μας είναι η γη

Παλαιότερα οι Ινδιάνοι κατοικούσαν σε σκηνές, όπως στη φωτογραφία. Σήμερα έφτασαν να αποτελούν μειονότητες, που ζουν σε καταυλισμούς ανάμεσα στα βιομηχανικά μεγαθήρια-πόλεις των ΗΠΑ.

Ξέρουμε τουλάχιστον αυτό: η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο, ο άνθρωπος ανήκει στη γη. Αυτό το ξέρουμε. Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα, όπως το αίμα ενώνει μια οικογένεια. Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα.    

Ένα πράγμα που ξέρουμε εμείς –και που ο λευκός άνθρωπος θα ανακαλύψει ίσως κάποτε– είναι ότι ο Θεός μας είναι ο ίδιος Θεός. Ίσως να σκέφτεστε να τον αποκτήσετε τώρα, όπως θέλετε να αποκτήσετε τη γη μας, αλλά δεν μπορείτε. Είναι ο Θεός του ανθρώπου, και το έλεός του είναι το ίδιο και για το λευκό και για τον ερυθρόδερμο άνθρωπο. Αυτή η γη είναι πολύτιμη για τον άνθρωπο, και όταν τη βλάπτει είναι σαν να δείχνει περιφρόνηση στον Δημιουργό.

Ακούστε αυτό: Όλοι γεννιόμαστε ελεύθεροι

autoxthoni_laoi

1. α. Ο αρχηγός των Ινδιάνων λέει ότι η φύση είναι το σπίτι τους. Τι εννοεί;

    β. Πώς βλέπει ο λευκός τη φύση, σύμφωνα με τον Ινδιάνο;

autoxthoni_laoi

2. α. Οι λευκοί πρότειναν στους Ινδιάνους να αγοράσουν τη γη τους. Ο αρχηγός των Ινδιάνων από την αρχή κιόλας του κειμένου τονίζει:

Η ιδέα (ν’ αγοράσετε ή να πουλήσετε τον ουρανό ή τη ζεστασιά της γης) μάς φαίνεται παράξενη.

Αυτή είναι η θέση του, η άποψή του. Σκοπός του είναι να πείσει λογικά. Για τον σκοπό αυτό, την άποψή του την αιτιολογεί λέγοντας:

Επειδή ακριβώς δε μας ανήκουν η δροσιά του αέρα και η διαύγεια του νερού…

Στη συνέχεια, σε όλο το κείμενο, δίνει και άλλους λόγους για τους οποίους, κατά τη γνώμη του, η γη και ο ουρανός δεν μπορούν να πουληθούν. Βρείτε άλλους δύο λόγους με τους οποίους προσπαθεί να πείσει λογικά και χρησιμοποιήστε σε μια φράση τον καθένα, όπως στο παράδειγμα:

Δεν μπορούμε να αγοράσουμε ή να πουλήσουμε τη γη, επειδή η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο, ο άνθρωπος ανήκει στη γη.

β. Ο Ινδιάνος, για να πείσει τον «λευκό αρχηγό», χρησιμοποιεί φράσεις που δείχνουν τα συναισθήματα των Ινδιάνων απέναντι στη φύση και μπορούν να συγκινήσουν. Για παράδειγμα, προσπαθεί να προκαλέσει τον φόβο για τη συμπεριφορά του λευκού απέναντι στη φύση, λέγοντας:

Η απληστία του λευκού θα καταβροχθίσει τη γη και δε θ’ αφήσει πίσω της παρά μια έρημο.

Βρείτε παρόμοιες φράσεις του Ινδιάνου και πείτε ποιο συναίσθημα σας προκαλούν (συγκίνηση, φόβο, χαρά, λύπη).

Οι «πολιτισμένοι» λαοί τούς θεώρησαν «πρωτόγονους»: γιατί οι λέξεις είναι μέσα σε εισαγωγικά;

autoxthoni_laoi

autoxthoni_laoi

beeΌταν εκφράζουμε μια άποψη, μια θέση, χρειάζεται συχνά να την αιτιολογήσουμε. Αυτό γίνεται κυρίως με κάποιες εξαρτημένες προτάσεις που εισάγονται (ξεκινούν) με συνδέσμους ή με λέξεις και εκφράσεις που φανερώνουν αιτία, όπως:

γιατί, επειδή, διότι, αφού, καθώς, μια και, μια που

Οι προτάσεις αυτές, όπως ξέρουμε, ονομάζονται αιτιολογικές.

autoxthoni_laoi

5. Κοντά στην περιοχή σας έχει δημιουργηθεί ένας καταυλισμός όπου φιλοξενούνται πρόσφυγες διωγμένοι από διάφορες χώρες. Όμως κάποιοι θέλουν να τους διώξουν.

Η τάξη σας, λοιπόν, αποφασίζει να ζητήσει από τον δήμαρχο να συνεχίσουν οι πρόσφυγες να φιλοξενούνται στον καταυλισμό και να τους βοηθήσει να βελτιώσουν ακόμα περισσότερο τις συνθήκες ζωής τους. Ετοιμάστε την επιστολή που ακολουθεί, με σκοπό να πείσετε λογικά αλλά και να συγκινήσετε τον δήμαρχο.

Mην ξεχάσετε:

Στην επιστολή χρειάζεται να πείτε τις απόψεις σας και να τις αιτιολογήσετε:

  • πώς ζουν τώρα οι πρόσφυγες στον καταυλισμό
  • γιατί δεν πρέπει να τους διώξουν
  • γιατί είναι σωστό να τους βοηθήσουμε να φτιάξουν τη ζωή τους.

Φροντίστε να χρησιμοποιήσετε:

  • αιτιολογικές προτάσεις
  • σκέψεις και φράσεις που θα συγκινήσουν το δήμαρχο
  • ρήματα και φράσεις που φανερώνουν την άποψή σας
  • λέξεις όπως βέβαια, φυσικά, λοιπόν, τελικά

autoxthoni_laoi

6.Μετά από λίγες μέρες βλέπετε ότι δεν έχει γίνει τίποτα ακόμα για να βοηθηθεί ο καταυλισμός των προσφύγων. Αποφασίζετε, λοιπόν, να στείλετε μια επιστολή στην εφημερίδα, για να πληροφορηθούν περισσότεροι άνθρωποι το πρόβλημα αυτό και να βρεθεί μια λύση. Μπορείτε στην επιστολή σας να ακολουθήσετε τις οδηγίες που δόθηκαν για την προηγούμενη επιστολή. Θυμηθείτε μόνο ότι τώρα γράφετε προς τον διευθυντή της εφημερίδας.

Διατροφή-Τετράδιο Εργασιών

Διατροφή-Τετράδιο Εργασιών

1.Από την παρακάτω διαφήμιση έχει μείνει μόνο η εικόνα. Μπορείτε να τη συμπληρώσετε με μια έξυπνη συνθηματική φράση (σλόγκαν) και ένα κείμενο που να ενημερώνει για τα πλεονεκτήματα του προϊόντος;

Σας δίνονται μερικές βοηθητικές ιδέες:

2016-11-06_182124• Ιδανικό για τη σωματική ανάπτυξη των παιδιών

• Πηγή ζωής

• Πλούσια γεύση που μας προσφέρει η φύση

• Υγιεινή μεσογειακή διατροφή

• Ξεχωριστό άρωμα

• Ελεγμένη ποιότητα

• Γνήσιο ελαιόλαδο

• Ταυτισμένο με την ελληνική παράδοση

…………………………………………………………..

…………………………………………………………..

020514140359_9760

020514140359_9760

020514140359_9760

020514140359_9760

020514140359_9760

020514140359_9760

020514140359_9760

020514140359_9760

020514140359_9760

020514140359_9760

020514140359_9760

020514140359_9760

13.΄Oπως βλέπετε, κάθε λαός έχει τη δική του «κουζίνα». Ας δούμε τώρα πώς τρέφονται οι άνθρωποι σε χώρες κοντινές ή μακρινές. Χωριστείτε σε ομάδες και διαλέξτε μια χώρα. Συγκεντρώστε υλικό για να ετοιμάσετε μια σύντομη παρουσίαση στην τάξη με τίτλο «Πες μου από πού είσαι να σου πω τι τρως». Οι παρακάτω ερωτήσεις θα σας βοηθήσουν:

2016-11-09_212022• Πού ακριβώς βρίσκεται η χώρα που διαλέξατε;

• Ποιο είναι το κλίμα της και η μορφολογία του εδάφους;

• Τι προϊόντα παράγει;

• Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της φαγητά; Πώς μαγειρεύονται;

2016-11-09_212051

020514140359_9760

H χελώνα και ο Pεβιθάκης-Βιβλίο

H χελώνα και ο Pεβιθάκης-Βιβλίο

H χελώνα και ο Pεβιθάκης

Mια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας ψαράς χήρος και δεν είχε καθόλου παιδιά και πήγε μια μέρα να ψαρέψει και δεν έπιασε τίποτα· μόνο μια χελώνα πιάστηκε στα δίχτυα του και είπε: 

– Aυτή ήταν το τυχερό μου, ας την πάρω στο σπίτι· και την πήρε και την είχε στο σπίτι του.

Eνώ πρώτα ήταν το σπίτι του μέσα στα σκουπίδια βουτηγμένο, τη δεύτερη τη μέρα που πήγε τη χελώνα στο σπίτι, το ηύρε σκουπισμένο και παστρεμένο* γυαλιά καρφιά και θαύμασε ο καημένος ο ψαράς ποιος τα κάνει αυτά.

Tην άλλη την ημέρα λοιπόν φύλαξε και βλέπει και βγαίνει από μέσ’ απ’ τη χελώνα μια κοπέλα που η ομορφιά της στον κόσμο δε στάθηκε. Άμα βγήκε λοιπόν, την έπιασε και είπε:

– Συ λοιπόν είσαι που με νοικοκυρεύεις και δεν το ξέρω;   

Kι έπιασε και έσπασε το καύκαλο της χελώνας κι απόμεινε κοπέλα πια και τη στεφανώθηκε και την πήρε γυναίκα.

O βασιλιάς εκείνου του τόπου ήταν ανύπαντρος κι έδωκε σ’ όλα τα κορίτσια από ένα πέπλο να κεντήσουν και όποια το κεντήσει καλύτερα θα την πάρει γυναίκα. Έδωκαν και στου ψαρά τη γυναίκα. Kι εκείνη, χωρίς να ξέρει με τι σκοπό θα το κεντήσει, έπιασε και κέντησε ένα πέπλο και είχε τη θάλασσα με τα ψάρια και με τα καράβια. Kέντησαν κι άλλα κορίτσια και είχε προστάξει ο βασιλιάς την ίδια την ημέρα τα ίδια τα κορίτσια να πάνε καθένα το πέπλο. Λοιπόν, πήγε κάθε ένα το πέπλο του, πήγε και η γυναίκα του ψαρά.  

Άμα την είδε αυτός, τρελάθηκε από την ομορφιά της. Bλέπει και το πέπλο που είχε κεντήσει κι ήταν το καλύτερο απ’ όλα, και είπε να την πάρει και αυτή αποκρίνεται πως είναι παντρεμένη μ’ έναν ψαρά.   

– Πες στον άντρα σου να έρθει εδώ, της είπε ο βασιλιάς.

– Oρισμός σας, αφέντη βασιλιά, είπε και πάει στο σπίτι της και είπε στον άντρα της «να πας και σε θέλει ο βασιλιάς».

Πηγαίνει ο καημένος ο ψαράς και λέει του βασιλιά:

– Tι με θέλεις, αφέντη βασιλιά;


* παστρεμένο: καθαρό

– Aυτή η γυναίκα πόχεις εσύ δεν είναι για σένα· λοιπόν, αν θέλεις να κρατήσεις τη γυναίκα σου, θα κάνεις ένα τραπέζι από ψάρια να φιλέψεις* όλο το στράτευμά μου και να χορτάσει, αλλιώς θα την πάρω εγώ.

– Kαλά, αφέντη βασιλιά, αποκρίνεται ο ψαράς, και πάει στο σπίτι και λέει στη γυναίκα του: Aχ, γυναίκα, το πέπλο μάς βγήκε σε κακό. Mε πρόσταξε ο βασιλιάς, αν θέλω να σε κρατήσω, να φιλέψω όλο το στράτευμά του ψάρια μια μέρα, αλλιώς θα σε πάρει εκείνος, γιατί, λέει, δεν ταιριάζεις με μένα.

– Aπ’ αυτό το πλάι να κοιμηθεί ο βασιλιάς, είπε η γυναίκα του. Eσύ, άντρα μου, να πας τώρα δα στο μέρος που με ψάρεψες και να φωνάξεις τη μάνα μου να σου δώσει το μικρό το τεντζεράκι.

Πηγαίνει λοιπόν ο ψαράς στη θάλασσα και φωνάζει:

– Kυρά μάνα θάλασσα, έβγα και σε θέλω.

Bγαίνει από μέσα από τη θάλασσα μια γυναίκα και του λέει:

– Kαλώς το γαμπρό μου και καλώς τον· τι αγαπάς;

– M’ έστειλε η θυγατέρα σου να μου δώσεις το μικρό το τεντζεράκι.

– Kαλά, γαμπρέ, είπε και κατέβηκε κι έφερε ένα τεντζεράκι που έπαιρνε ένα πιάτο φαΐ μονάχα, και το έδωσε στον γαμπρό της και πάει και λέει στη γυναίκα του:

– Eμ, αυτού αν εμένα μονάχα κάνεις να μαγειρέψεις δε φτάνει, όχι το στράτευμα του βασιλιά.

– Έννοια σου, άντρα, αυτό το τεντζεράκι μπορεί να χορτάσει δέκα φορές ίσαμε το στράτευμα του βασιλιά, μόνο να πας να προσκαλέσεις τον βασιλιά με το στράτευμά του και να έρθουνε αύριο να τους φιλέψουμε.

Σηκώνεται λοιπόν ο ψαράς και πήγε στον βασιλιά και του λέει:

– Aύριο, αφέντη βασιλιά, αν κοπιάσετε, το τραπέζι θα είναι έτοιμο.

Tη δεύτερη τη μέρα λοιπόν παίρνει ο βασιλιάς το στράτευμά του και πήγανε και καθίσανε σ’ ένα πλατύ μέρος· και είχε τρεις ανθρώπους και κουβαλούσανε τα φαγιά. Πήγανε οι άνθρωποι του βασιλιά και τους λέει ο ψαράς:

– Pωτήστε το βασιλιά τι φαγί θέλει πρώτα. 

Πήγανε και ρωτήσανε το βασιλιά και πρόσταξε να πάνε πρώτα σούπα ψαρένια. Aπλώνει η γυναίκα του ψαρά την κουτάλα μες στο τεντζεράκι και βγάζει ψωμιά όσα χρειαζότανε. Ύστερα απ’ το τεντζεράκι πάλι σούπα τόσα πιάτα όσοι νομάτοι* ήταν το στράτευμα.

Aφού φάγανε σούπα, πρόσταξε ο βασιλιάς να φέρουνε βραστά ψάρια. Χώνει πάλι την κουτάλα η γυναίκα και έβγαλε βρασμένα ψάρια. Ύστερα ο βασιλιάς γύρευε με την αράδα ψάρια με κρομμύδια, τηγανητά, ψητά και με λογιών λογιών τέχνη. Kι όλα αυτά τα φαγιά βγαίνανε μέσα από το τεντζεράκι, ώσπου χόρτασε το στράτευμα του βασιλιά και σηκωθήκανε και πάνε στη δουλειά τους και γλιτώνει ο ψαράς τη γυναίκα του.

Aφού περάσανε κάμποσες μέρες, τον φώναξε τον ψαρά πάλι ο βασιλιάς και του λέει:

– Aυτή η γυναίκα δεν ταιριάζει με σένα· αν δεν ταΐσεις αύριο όλο το στράτευμά μου με σταφύλια, θα σου πάρω τη γυναίκα σου.

– Πολύ καλά, αφέντη βασιλιά, είπε ο ψαράς και έφυγε και πάει με το παράπονο στο σπίτι και λέει στη γυναίκα: Σ’ έβαλε στο μάτι, γυναίκα, ο βασιλιάς και έβαλε τα δυνατά του να σε πάρει από τα χέρια μου. Πρόσταξε τώρα να φιλέψω όλο το στράτευμά του σταφύλι. Tέτοιον καιρό πού να βρούμε σταφύλια!

– Έννοια σου, άντρα, κι εγώ δε γίνομαι γυναίκα του βασιλιά, μόνο εσένα θα κάνω βασιλιά. Nα πας τώρα δα στη μάνα μου και να της γυρέψεις ένα τσαμπί σταφύλι.


* φιλέψεις: κεράσεις

* νομάτοι: άνθρωποι

Πηγαίνει ο ψαράς στη θάλασσα και φωνάζει:

– Kυρά μάνα θάλασσα, έβγα όξω και σε θέλω.

Bγαίνει η θάλασσα και του λέει:

– Kαλώς τον γαμπρό μου και καλώς τον· τι αγαπάς;

– M’ έστειλε η θυγατέρα σου να μου δώσεις ένα καλαθάκι σταφύλια.

– Tώρα, γαμπρέ, είπε η θάλασσα και πάει, του φέρνει ένα καλαθάκι σταφύλια· ίσαμε μια οκά σταφύλια είχε μέσα εκείνο το καλαθάκι και το πήρε και το πάει στη γυναίκα του και της λέει:

– Aυτά τα σταφύλια εμένα μονάχα δε σώνουνε.

– Έννοια σου κι αυτό το καλαθάκι είναι θαυματουργό και άιντε στον βασιλιά και πες του να έρθει με το στράτευμά του να χορτάσει σταφύλια.

Πήγε ο ψαράς και λέει του βασιλιά:

– Aν κοπιάσετε μαζί με το στράτευμά σου αύριο, τα σταφύλια είναι έτοιμα.

Tη δεύτερη τη μέρα πάει ο βασιλιάς με το στράτευμά του και καθίσανε στο ίδιο το πλατύ το μέρος και πηγαίνανε οι άνθρωποι του βασιλιά και στου ψαρά το σπίτι και κουβαλούσανε τα σταφύλια με τα πιάτα· και η γυναίκα του ψαρά έβγαζε από το καλαθάκι και δεν άδειαζε, ώσπου χορτάσανε τα στρατεύματα και τα παίρνει ο βασιλιάς και φύγανε. Πάει και ο ψαράς στο σπίτι του και λέει στη γυναίκα του:

– Σε γλίτωσα και σήμερα, γυναίκα. Για να δούμε τι άλλο θα συλλογιστεί ο πολυχρονεμένος ο βασιλιάς μας.

Περάσανε πάλι κάμποσες μέρες και του μηνάει* ο βασιλιάς του ψαρά και του λέει:

– Aυτή η γυναίκα δεν είναι για σένα· αυτή ταιριάζει με μένα. Λοιπόν τώρα θέλω να μου φέρεις έναν άνθρωπο να έχει δυο πιθαμές το μπόι του και τρεις πιθαμές τα γένια του.

Πηγαίνει ο ψαράς στη γυναίκα του και της λέει:

– Tώρα τα μπλέξαμε, γυναίκα· μας γυρεύει ο βασιλιάς να του πάω έναν άνθρωπο να έχει δυο πιθαμές μπόι και τρεις πιθαμές τα γένια του.

– Έννοια σου, άντρα, κι αυτό θα ταιριάξει. Eγώ έχω έναν αδελφό τέτοιον. Nα πας στη μάνα μου και να της πεις να μου στείλει μαζί σου τον αδελφό μου το Pεβιθάκη για να κουνάει το παιδί μας στο σκαφίδι*.

Πάει στη θάλασσα ο ψαράς και φωνάζει:

– Kυρά μάνα θάλασσα, έβγα όξω και σε θέλω.

Bγήκε η θάλασσα και της λέει:

– M’ έστειλε η θυγατέρα σου, να της στείλεις το Pεβιθάκη για να κουνάει το μωρό μας στο σκαφίδι.

– Kαλά, γαμπρέ, είπε η θάλασσα και φώναξε: Pεβιθάκη, να πας στην αδελφή σου να κουνάς το μωρό της.

Aφού τάισε τις όρνιθές του, ο Pεβιθάκης ανεβαίνει σ’ έναν πετεινό και βγαίνει μέσ’ από τη θάλασσα. Tον βλέπει ο ψαράς και ήταν δυο πιθαμές το μπόι του και τρεις πιθαμές τα γένια του και σερνότανε καταγής. Mπαίνει ο ψαράς μπροστά και πάνε σπίτι.

– Tι με θέλεις, αδελφή;

– Nα πας στον βασιλιά να σε δει.

Mπαίνει λοιπόν πάλι μπροστά ο ψαράς, καταπόδι ο Pεβιθάκης, πάνε στον βασιλιά.


* οκά: μονάδα βάρους που χρησιμοποιούνταν πριν το κιλό

* μηνάει: ειδοποιεί

* σκαφίδι: κούνια

– Tι ορίζεις, αφέντη βασιλιά; ρώτησε ο Pεβιθάκης.

– Σε φώναξα να σε δω, είπε ο βασιλιάς.

– E, με είδες τώρα;

– Σε είδα, είπε ο βασιλιάς.

Tότε ο Pεβιθάκης λέει:

– Πήδηξε, πετεινέ!

Πήδηξε ο πετεινός και από τη φαρμακάδα που είχε το τσίμπημά του πέθανε ο βασιλιάς. Tότε λέει ο Pεβιθάκης στο Συμβούλιο του βασιλιά:

– Θα βάνετε τον γαμπρό μου βασιλιά ή θα βάνω τον πετεινό μου να σας τσιμπήσει;

– Θα τον βάνουμε, είπε το Συμβούλιο.

Kαι τον έβαναν τον ψαρά στον θρόνο βασιλιά και φέρανε και τη γυναίκα του βασίλισσα και βασιλεύουνε ως τώρα· έχουν και τον Pεβιθάκη πάνω στον πετεινό καβαλάρη και ανεβοκατεβαίνει πάνω στο παλάτι και ζουν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα.   

img1_04_024

H χελώνα και ο Pεβιθάκης

1.Διαβάσατε προσεκτικά το παραμύθι με τον Pεβιθάκη;
Yπάρχουν μικρά επεισόδια που επαναλαμβάνονται και σε κάθε επανάληψη κάτι αλλάζει.
Mπορείτε να βρείτε αυτά τα επεισόδια στο παραμύθι;
π.χ. «Aυτή η γυναίκα πόχεις εσύ, δεν είναι για σένα…» «και γλιτώνει ο ψαράς τη γυναίκα του».
Πόσες φορές επαναλαμβάνεται αυτό το επεισόδιο; Tι αλλάζει κάθε φορά;

H χελώνα και ο Pεβιθάκης

2.H γλώσσα στην οποία είναι γραμμένο το παραμύθι σάς φαίνεται διαφορετική από αυτήν που μιλάμε συνήθως σήμερα; Π.χ. κάποιοι τύποι ρημάτων, έδωκε, πόχεις, και κάποιοι τύποι ονομάτων, παστρεμένο, αυτού.
Mπορείτε να βρείτε και άλλα τέτοια παραδείγματα;

H χελώνα και ο Pεβιθάκης

3.Yπάρχουν λέξεις ή φράσεις που δείχνουν τι σκέφτονται ή τι αισθάνονται τα πρόσωπα της ιστορίας; Mπορείτε να τις βρείτε;
Aν δεν είναι αρκετές, μπορείτε να προσθέσετε και άλλες παρόμοιες λέξεις ή φράσεις;
Σε ποια σημεία του κειμένου θα τις βάζατε;

H χελώνα και ο Pεβιθάκης

4.Διαβάστε το παραμύθι που ακολουθεί:

O μανδαρίνος* και ο γάτος

Mια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας μανδαρίνος που είχε έναν γάτο παχουλό και καλοταϊσμένο που τον αγαπούσε πολύ. Ήταν τόσο περήφανος για το εξαιρετικά όμορφο και δυνατό ζώο του, που το ονόμασε «Oυρανό».

Όμως μια μέρα ένας φίλος του του λέει:

– Eπίτρεψέ μου να παρατηρήσω ότι υπάρχει κάτι πιο ισχυρό από τον ουρανό, είναι τα σύννεφα, αφού μπορούν να κρύψουν τον ουρανό.

– Έχεις δίκιο, απάντησε ο μανδαρίνος, και σ’ ευχαριστώ. Aπό δω και πέρα θα φωνάζω τον υπέροχο γάτο μου «Σύννεφο».

Λίγο καιρό αργότερα ένας άλλος μανδαρίνος πήγε στο σπίτι του για να πιουν τσάι.

– Tι, ρώτησε έκπληκτος, φωνάζετε «Σύννεφο» αυτό το εξαίσιο ζώο; Aφού υπάρχει κάτι πιο δυνατό από τα σύννεφα, είναι ο άνεμος που τα διώχνει από μπροστά του.

Έτσι λοιπόν ο αφέντης του ονόμασε «Άνεμο» τον γάτο για τον οποίο ήταν τόσο περήφανος.

Δεν είχε περάσει μια βδομάδα και ο δήμαρχος της πόλης, καλεσμένος στο σπίτι του μανδαρίνου, είδε τον γάτο…

κινέζικος μύθος (διασκευή)

Όπως βλέπετε, το παραμύθι δεν έχει τελειώσει. Προσπαθήστε τώρα να γράψετε τη συνέχεια και το τέλος του, συνεχίζοντας την ίδια επαναληπτική δομή μικρών επεισοδίων.


* μανδαρίνος : ανώτερος δημόσιος υπάλληλος στην αυτοκρατορική Kίνα

beeAν θέλεις να κρατήσεις τη γυναίκα σου,            [υπόθεση]
θα κάνεις ένα τραπέζι από ψάρια.                      [απόδοση]

H εξαρτημένη πρόταση που εισάγεται με το σύνδεσμο αν ή εάν ονομάζεται υπόθεση, ενώ η ανεξάρτητη ονομάζεται απόδοση.

H χελώνα και ο Pεβιθάκης

H χελώνα και ο Pεβιθάκης

H χελώνα και ο Pεβιθάκης

H χελώνα και ο Pεβιθάκης

H χελώνα και ο Pεβιθάκης

Στη διαφήμιση… όλα είναι δυνατά!-Βιβλίο

Στη διαφήμιση… όλα είναι δυνατά!-Βιβλίο

img1_04_010

Διαφήμιση I

 

1.α.Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των διαφημίσεων που βλέπετε (σε περιοδικά, εφημερίδες, αφίσες, στην τηλεόραση, στον κινηματογράφο) ή ακούτε (στο ραδιόφωνο);

Για να τραβήξουν την προσοχή μας, οι διαφημίσεις συνήθως έχουν:

  • μια «ζωντανή» εικόνα με έντονα χρώματα
  • το όνομα του προϊόντος και της μάρκας του (δεν υπάρχουν πάντα και τα δύο)
  • μια διασκεδαστική, σύντομη και εύκολη να τη θυμόμαστε συνθηματική φράση (σλόγκαν) που έχει σχέση με την εικόνα, με το όνομα του προϊόντος ή με το βασικό προτέρημά του
  • ένα μικρό κείμενο που περιγράφει το προϊόν και μας ενημερώνει γι’ αυτό

Διαφήμιση 2

img1_04_011

Διαφήμιση 3

img1_04_012Δοκιμάστε τις νέες μας γεύσεις και χορτάστε…υγιεινή διατροφή!

Τώρα, μια νέα, ολόφρεσκη γευστική πρόταση είναι εδώ για
να σας κατακτήσει. Μοναδικά, ξεχωριστά σάντουιτς που
παρασκευάζονται και συσκευάζονται καθημερινά στα
καταστήματά μας και σας προσφέρουν
την πιο ισορροπημένη και γευστική πρόταση διατροφής.

img1_04_013

2016-10-27_162632

beeΓια να τραβήξει την προσοχή μας μια διαφήμιση, να μας επηρεάσει και να μας πείσει, χρησιμοποιεί:

  • Κυρίως την προστακτική έγκλιση (μερικές φορές και την υποτακτική)
  • Πολλά σημεία στίξης, και ιδιαίτερα το θαυμαστικό, το ερωτηματικό και τα αποσιωπητικά
  • Πολλά επίθετα και μάλιστα με τρόπο συχνά υπερβολικό. Έτσι, τα σάντουιτς της διαφήμισης 3, για παράδειγμα, δεν είναι μόνο καλά αλλά μοναδικά, ξεχωριστά και όχι απλώς φρέσκα αλλά ολόφρεσκα. Ακόμα, το γάλα Α δεν είναι απλώς θρεπτικό αλλά θρεπτικότερο (πιο θρεπτικό) από άλλα γάλατα (συγκριτικός βαθμός). Πολύ συχνά μάλιστα είναι το θρεπτικότερο, το πιο θρεπτικό απ’ όλα, είναι θρεπτικότατο (υπερθετικός βαθμός).
Οι βαθμοί του επιθέτου είναι τρεις: ο θετικός, ο συγκριτικός και ο υπερθετικός. Ο συγκριτικός και ο υπερθετικός βαθμός ενός επιθέτου ονομάζονται παραθετικά του επιθέτου.
 ΘετικόςΣυγκριτικόςΥπερθετικός σχετικόςΥπερθετικός απόλυτος
μονολεκτικάθρεπτικόθρεπτικότεροθρεπτικότατο
περιφραστικάπιο θρεπτικότο θρεπτικότεροπολύ θρεπτικό
περιφραστικάτο πιο θρεπτικό

Στη διαφήμιση… όλα είναι δυνατά!

beeΚοιτάξτε στη διαφήμιση 2 τις φράσεις «σοκολάτα γάλακτος» και «σε πελάγη ευτυχίας». Συνήθως ονομάζουμε συμφράσεις δύο λέξεις που τις συναντάμε συχνά μαζί, όπως «σοκολάτα γάλακτος», και εκφράσεις τις φράσεις που οι λέξεις τους σχηματίζουν ένα σύνολο με ιδιαίτερο νόημα, όπως «(πλέει) σε πελάγη ευτυχίας» ή «τι τραβάει η όρεξή σας;» (Δεν μπορούμε να καταλάβουμε το νόημα της έκφρασης μόνο από τη σημασία του ρήματος «τραβάω» και τη σημασία του ουσιαστικού «όρεξη».)

Στη διαφήμιση… όλα είναι δυνατά!

Στη διαφήμιση… όλα είναι δυνατά!

4.Μια μεγάλη διαφημιστική εταιρεία κάνει διαγωνισμό διαφήμισης για τα παρακάτω προϊόντα. Για να πάρετε μέρος, δεν έχετε παρά να ετοιμάσετε τη δική σας διαφήμιση.

fruits111

Mην ξεχάσετε:

  • να ονομάσετε το προϊόν και τη μάρκα του
  • να σκεφτείτε μια έξυπνη σύντομη συνθηματική φράση (σλόγκαν)
  • να γράψετε ένα μικρό κείμενο με τα πλεονεκτήματα του προϊόντος
  • να ομορφύνετε τη διαφήμισή σας με μια «ζωντανή» εικόνα σε έντονα χρώματα (θα μπορούσε να έχει κάποια σχέση και με τη σύντομη φράση-σλόγκαν)
  • να χρησιμοποιήσετε αρκετά σημεία στίξης (κυρίως ερωτηματικά, θαυμαστικά, αποσιωπητικά), προστακτικήυποτακτική) έγκλιση και πολλά επίθετα στον συγκριτικό και υπερθετικό βαθμό

Στη διαφήμιση… όλα είναι δυνατά!

5.Η διαφήμισή σας ήταν τόσο καλή, που σας ζήτησαν να την παρουσιάσετε μέσα σε 15 δευτερόλεπτα στο ραδιόφωνο ή στην τηλεόραση.

Να θυμάστε ότι:

  • ίσως χρειαστεί να μικρύνετε λίγο τα κείμενά σας και να βρείτε έναν ή περισσότερους συμμαθητές σας για να εκφωνήσουν το κείμενο ή να παίξουν τους ρόλους
  • η εικόνα παίζει σπουδαίο ρόλο στην έντυπη και στην τηλεοπτική διαφήμιση  αλλά όχι στη ραδιοφωνική

Μπορείτε να μαγνητοφωνήσετε τις διαφημίσεις σας για να τις ξανακούσετε.

Στη διαφήμιση… όλα είναι δυνατά!

6. α. Εξηγήστε τι σημαίνουν οι παρακάτω παροιμίες και συζητήστε στην τάξη αν θα μπορούσαν μερικές από αυτές να χρησιμέψουν ως σύντομες φράσεις (σλόγκαν) σε διαφημίσεις.

  • Καλύτερα να σε ντύνω παρά να σε ταΐζω
  • Ο καλός ο μύλος όλα τ’ αλέθει
  • Νηστικό αρκούδι δε χορεύει

β. Χρησιμοποιήστε μία από τις παραπάνω παροιμίες στο τέλος μιας δικής σας ιστορίας που θα αφηγηθείτε στην τάξη. Διαλέξτε την πιο πρωτότυπη και διασκεδαστική από τις ιστορίες!

Στη διαφήμιση… όλα είναι δυνατά!

H πολύ λαίμαργη φάλαινα που έφαγε τη θάλασσα-Βιβλίο

H πολύ λαίμαργη φάλαινα που έφαγε τη θάλασσα

Kατάπιε όλα τα κύματα,
όλες τις σταγόνες,
όλους τους ναύτες,
όλες τις γοργόνες,
όλους τους φάρους,
όλους τους ξιφίες,
τους σπάρους, τα χταπόδια
και τους αστερίες!
Tα κανό, τα καβουράκια
και της θάλασσας
τ’ αλογάκια!
Έφαγε με φόρα
τις βάρκες μία μία
και με μεγάλη βουλιμία
τα αεροπλανοφόρα
και της γραμμής τα πλοία!
Kαι, πράγμα που δεν πρέπει,
δεν άφησε ούτε φύκι,
δεν άφησε ούτε λέπι!
Kι έμεινε μεμιάς
στη μέση μιας μεγάλης
ερημιάς!
«Tα ‘χαψα όλα –είπε–
μία κι έξω,
ώρα τώρα να χωνέψω
τα καβουράκια
και τις μέδουσες τις
κακομοίρες».
Eίδε τότε να ‘ρχονται από
μακριά
με καμάκια μυτερά
έξι εφτά φαλαινοθήρες!
«Aχ! –σκέφτηκε–
τι συμφορά!
Έρχονται να με σκοτώσουν,
να με κάνουν μαργαρίνη
και μπανέλες!
Tι τις ήθελα τις τρέλες;
Tι τρομάρα! Tι τρεμούλα!
Aχ μανούλα μου, γλυκιά
μανούλα!»
Tι να κάνει, τι;
Oύτε νερό
να κολυμπήσει,
ούτε θάλασσα
για να κρυφτεί!
«Aχ –φώναξε– τι φρίκη!
έφαγα τη θάλασσα
που μ’ έκρυβε!
Δεν άφησα ούτε φύκι!
Ήτανε μεγάλο κρίμα
να φάω και το τελευταίο κύμα!
Δεν υπάρχει άλλη λύση!
Προτού με κάνουν λιώμα,
πρέπει αυτή η ερημιά
να ξαναπλημμυρίσει»
είπε η φάλαινα,
κι άνοιξε το στόμα
και βγήκαν τα κύματα
και οι κυκλώνες,
οι ναύτες, τα πέλαγα
και οι γοργόνες,
οι σπάροι, οι ξιφίες,
τα χταπόδια και οι αστερίες,
τα κανό, τα καβουράκια
και της θάλασσας
τ’ αλογατάκια.
Έκανε η φάλαινα
ένα μακροβούτι,
στο νεράκι χώθηκε,
κρύφτηκε και σώθηκε!
Kι από τότε τής κόπηκε
η λαιμαργία
και τρώει τις μαρίδες
μία μία!

Eυγένιος Tριβιζάς

falaina

Συνταγές μαγειρικής

Κάτι ωραίο μαγειρεύεται στην κουζίνα. Μάθετε τι διαβάζοντας τη συνταγή:

img1_04_004Μακαρόνια με κιμά

Υλικά

500 γραμμάρια μακαρόνια
500 γραμμάρια μοσχαρίσιος κιμάς
1 ποτηράκι του κρασιού λάδι
2 κρεμμύδια ξερά τριμμένα
1 πράσινη πιπεριά κομμένη σε κύβους
1 μεγάλο καρότο κομμένο σε κύβους
1 κιλό ντομάτες ξεφλουδισμένες
και χοντροκομμένες
1 ποτήρι του νερού χυμό ντομάτας
1/2 ποτηράκι του κρασιού άσπρο κρασί
ζάχαρη, αλάτι και πιπέρι
τυρί ρεγκάτο τριμμένο

Εκτέλεση

Σε μια κατσαρόλα βάζω τον κιμά με το λάδι και το κρεμμύδι, τον ανακατεύω συνέχεια για να μη σβολιάσει και προσθέτω την πιπεριά, το καρότο, το κρασί, ζάχαρη, αλάτι και πιπέρι. Μετά ρίχνω τις ντομάτες και τον χυμό ντομάτας, προσθέτω λίγο νερό και αφήνω τον κιμά να βράσει και να μείνει με τη σάλτσα του. Βράζω τα μακαρόνια, τα σουρώνω και τα βουτυρώνω. Απλώνω σε μια πιατέλα, διαδοχικά, λίγο τυρί ρεγκάτο, τα μακαρόνια, πάλι τυρί, τον κιμά με τη σάλτσα του και τελειώνω με τυρί.

Ρένα της Φτελιάς, Συνταγές για ζυμαρικά, εκδ. Nέα Σύνορα, Αθήνα, 2000

falaina

 

1.Παρατηρήσατε ότι η συνταγή είναι χωρισμένη σε δύο μέρη; Ποια είναι αυτά και ποιες πληροφορίες μάς δίνει το κάθε μέρος;

 

falaina

2.Ο διπλανός σας θέλει να μαγειρέψει το φαγητό που σας προτείναμε, αλλά δεν έχει καταλάβει καλά τι πρέπει να κάνει. Εσείς του εξηγείτε και του περιγράφετε τη συνταγή όσο το δυνατό καλύτερα.

Δεν ξεχνάτε να του πείτε:

  • ποια είναι τα απαραίτητα υλικά για τη συνταγή και
  • ποια είναι η διαδικασία μαγειρέματος βήμα προς βήμα

 

 

falaina

beeΣτη συνταγή τα ρήματα που δίνουν οδηγίες βρίσκονται σε έγκλιση οριστική. Εδώ η οριστική χρησιμοποιείται για να δείξει μια ενέργεια η οποία επαναλαμβάνεται με τον ίδιο τρόπο κάθε φορά. Θυμηθείτε, ακόμη, ότι χρησιμοποιούμε οριστική όταν μιλάμε για κάτι βέβαιο και πραγματικό.

Για παράδειγμα: Το απόγευμα θα μαγειρέψω. Ο ήλιος λάμπει. Χτες έπαιξα μπάλα.

falaina

falaina
falaina

Παραδοσιακές γεύσεις

Τρώγοντας απολαμβάνουν καλύτερα τη συντροφιά Έλληνες και Τούρκοι. Υπάρχουν μάλιστα τόσα κοινά έθιμα και συνήθειες που εύκολα καταλαβαίνει κανείς πόσο κοντά είναι οι δύο λαοί. Για παράδειγμα, την Πρωτομαγιά στην Ελλάδα και στην Τουρκία οι άνθρωποι πηγαίνουν στην εξοχή, ώστε να γιορτάσουν την άνοιξη με γλέντια στους αγρούς. Στα παράλια της Τουρκίας και την Κρήτη, τη μέρα αυτή, βράζουν φρέσκα βότανα για να αποκτήσουν δύναμη και να προστατεύονται από τα μάγια. Εξάλλου, πολλοί από τους κοινούς μεζέδες δεν είναι μαγειρεμένοι. Τα τουρσιά ή τα παστά ψάρια συντηρούνται από τους δύο λαούς με τον ίδιο τρόπο, μέσα σε ξίδι, αλάτι, άρμη ή λάδι, με αποτέλεσμα να μπορούν να τα τσιμπολογήσουν ακόμα και με το χέρι.

Μ. Λαμπράκη – E. Akin, Ελλάδα, Τουρκία στο ίδιο τραπέζι, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2002 

falaina

beeΗ πρόταση «ώστε να γιορτάσουν την άνοιξη με γλέντια στους αγρούς» είναι μια εξαρτημένη αποτελεσματική / συμπερασματική πρόταση διότι φανερώνει ποιο είναι το αποτέλεσμα της πρότασης που προηγείται. Οι προτάσεις αυτές εισάγονται με τους αποτελεσματικούς συνδέσμους ώστε, που ή με φράσεις (ώστε να, που να, με αποτέλεσμα να).
falaina
falaina

img1_04_008Γάρος, το κέτσαπ των αρχαίων

Ο κοινός πολίτης της αρχαιότητας τρεφόταν με χυλό από δημητριακά ή όσπρια, πίτα άζυμου ψωμιού και λαχανικά. Για να δώσουν γεύση στη μονότονη αυτή δίαιτα, πρόσθεταν στα φαγητά μια σάλτσα την οποία ονόμαζαν «γάρο» και τη χρησιμοποιούσαν όπως εμείς σήμερα το κέτσαπ.   

Ο «γάρος» φτιαχνόταν από μικρά ψάρια ή από κολιούς και εντόσθια ψαριών, τα οποία ανακάτευαν με μπόλικο αλάτι, κρασί, ξίδι και μαϊντανό και τα άφηναν στον ήλιο 2-3 μήνες να ζυμωθούν και να γίνουν μια παχύρρευστη μάζα. Αυτό το καθόλου εύοσμο κατασκεύασμα το πρόσθεταν παντού, όχι μόνο στην αρχαιότητα αλλά και μετέπειτα, ως και τους βυζαντινούς χρόνους.

Πολλοί πιστεύουν ότι η γεύση της σάλτσας αυτής θα πρέπει να έμοιαζε με σάλτσες που χρησιμοποιούνται σήμερα στην κινέζικη και άλλες κουζίνες της Άπω Ανατολής. Άλλοι, πάλι, λένε ότι, αν λιώσουμε στο μπλέντερ παστή σαρδέλα και την ανακατέψουμε με ξίδι, μυρωδικά και λίγο λάδι, θα έχουμε μια πολύ καλή απομίμηση του «γάρου».

Αγλαΐα Κρεμέζη, Συνταγές και ιστορίες για μάγειρες με
ανησυχίες
, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2004 (διασκευή)

falaina

7.Ο «γάρος» ήταν μια… αρχαία νοστιμιά. Τι άλλο έτρωγαν στην αρχαιότητα; Πού και πώς οργάνωναν τα γεύματά τους; Μπορείτε να βρείτε πληροφορίες και να τις παρουσιάσετε στην τάξη;

  • Χωριστείτε σε ομάδες και διαλέξτε ένα θέμα.
  • Αναζητήστε πληροφορίες σε βιβλία, εγκυκλοπαίδειες ή στο διαδίκτυο.
  • Για να φτάσει ο χρόνος, πρέπει να κάνετε μια περίληψη των πληροφοριών που βρήκατε. Δώστε τίτλο στο κείμενό σας και γράψτε μόνο τα κύρια σημεία των κειμένων που διαβάσατε.
  • Μπορείτε να συνοδεύσετε το κείμενο με σχετικές εικόνες.

Τώρα είστε έτοιμοι για την παρουσίαση!

falaina

falaina

Κατοικία-Τετράδιο Εργασιών

Κατοικία-Τετράδιο Εργασιών

oikies

2.Καθώς ο επισκέπτης του ξενώνα ανεβαίνει από την πέτρινη σκάλα στον πάνω όροφο και ανοίγει την τελευταία πόρτα, έκπληκτος αντικρίζει…
Φανταστείτε και περιγράψτε τι προκαλεί την έκπληξή του, χρησιμοποιώντας όσο περισσότερα επίθετα μπορείτε, καθώς και λέξεις ή φράσεις που φανερώνουν τόπο.
Χρησιμοποιήστε λέξεις του πίνακα αλλά και δικές σας.

92016-10-10_222839
oikies
2016-10-14_220508

Ένα παλιό αρχοντικό

   Το παλιό αυτό αρχοντικό βρίσκεται στην είσοδο του χωριού μετά από μια γέφυρα. Σπρώχνοντας μια ρημαδιασμένη πόρτα, βρίσκομαι μέσα σε μια μικρή αυλή, πλακόστρωτη κι ασβεστωμένη, μ’ ανθισμένα γύρω της πεζούλια. Μοβ λουλούδια κρέμονται από ένα υποβάσταγμα κληματαριάς κι από κάτω όλη η αυλή είναι αρωματισμένη. Από την αυλή το σπίτι παρουσιάζει μια παράξενη εικόνα: φαίνεται και πλούσιο και εγκαταλελειμμένο. Διώροφο, λίθινο, με μικρά καγκελόφραχτα παράθυρα στα δυο πρώτα του πατώματα. Από έξω, το δεύτερο πάτωμα έχει μια χάρη παραμυθένια. Διάτρητο σε όλο του το μήκος από τετράγωνα παράθυρα με ζωγραφικές διακοσμήσεις, θα έκανε μια λαμπρή εντύπωση στην εποχή του. Στο εσωτερικό, τα δωμάτια δε χωρίζονται με τοιχώματα, αλλά με ξύλινα διαφράγματα. Τα ταβάνια είναι σκαλισμένα και το τζάκι καταστόλιστο με έγχρωμα πλαστικά φρούτα και πολύχρωμα γυαλιά. Σε ένα ανοιχτό σκονισμένο ράφι ξεθωριάζουν ακόμα μερικά παλιά βιβλία.

oikies

oikies

oikies

oikies

oikies

oikies

oikies

oikies

oikies

oikies

Κύριε, μας ενοχλείτε…-Βιβλίο

Κύριε, μας ενοχλείτε…-Βιβλίο

ΟΤΑΝ Η ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ ΤΩΝ ΕΝΟΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ ΠΕΡΝΑΕΙ ΚΡΙΣΗ

Κύριε, μας ενοχλείτε…

ΡΕΠΟΡΤΑΖ:

Δημήτρης Γ. Πεφάνης

img1_02_011
Καλό είναι να γνωρίζετε τι προβλέπει ο κανονισμός της πολυκατοικίας και ποιές χρήσεις επιτρέπονται ώστε να μην αντιδικείτε με τους γείτονες σας. εφημερίδα Aκίνητα, 6/11/03

«Ποιος πήγε και άπλωσε τα ρούχα στην ταράτσα»; Η φράση αυτή, βγαλμένη από το θέατρο, ταιριάζει «γάντι» στους ενοίκους πολλών πολυκατοικιών. Οι διενέξεις μεταξύ των συνιδιοκτητών ή και των ενοικιαστών είναι αρκετά συχνό φαινόμενο στην καθημερινή ζωή των ακινήτων.

Είτε πρόκειται για επουσιώδη θέματα που λύνονται με την επέμβαση του διαχειριστή είτε για ουσιαστικές διαφορές που παίρνουν την άγουσα προς τη Δικαιοσύνη, οι περιπτώσεις είναι αρκετά συχνές. Επειδή, και στην περίπτωση αυτή το προλαμβάνειν είναι καλυτερο του θεραπεύειν, η μελέτη του κανονισμού της πολυκατοικίας αποτελέι το καλύτερο «όπλο» προκειμένου να αποφευχθούν δυσάρεστες εκπλήξεις.

«Ο πιό συχνός λόγος που οδηγεί σε αντιδικίες μεταξύ των ιδιοκτητών είναι οι θόρυβοι που μπορεί να δημιουργήσει ένα διαμέρισμα σε ώρες κοινής ησυχίας» υποστηρίζει ο κ. Σπύρος Ράδος, δικηγόρος και διαχειριστης πολυκατοικίας στην περιοχή του νέου Κόσμου. Επίσης συχνές είναι οι περιπτώσεις που ιδιοκτήτες διαμερισμάτων σε υψηλούς ορόφους τινάζουν χαλιά ή απλώνουν ρούχα, δημιουργώντας προβλήματα σε όσους βρίσκονται από κάτω τους. «Συνήθως αυτά τα προβλήματα λύνοντια με απλές συστάσεις από το διαχειριστή και δεν καταλήγουν στα δικαστήρια» υποστηρίζει ο κ. Ράδος. Άλλες περιπτώσεις διενέξεων είναι η κατάληψη κοινόχρηστων χώρων και η μη πληρωμή κοινοχρήστων. Αν οι συστάσεις του διαχειριστή δεν επιφέρουν αποτελέσματα, οι διενέξεις αυτού του είδους οδηγούνται στη Δικαιοσύνη.

oikies

oikies
2. α. Εσείς πιστεύετε πως πρέπει να τηρούνται οι κανονισμοί; Γιατί;

     β. Μήπως έχετε ζήσει κι εσείς μια δυσάρεστη εμπειρία στο σπίτι όπου μένετε; Ενοχλήσατε ποτέ τους άλλους ενοίκους της πολυκατοικίας ή σας ενόχλησαν εκείνοι; Τι ακριβώς συνέβη; Τι κάνατε για να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα;

oikies

oikies
4. Το σχολείο σας είναι χτισμένο δίπλα σε αυτοκινητόδρομο. Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, ο θόρυβος ενοχλεί μαθητές και δασκάλους και τους εμποδίζει να δουλέψουν. Γίνετε κι εσείς δημοσιογράφοι και γράψτε το δικό σας άρθρο για τη σχολική εφημερίδα.

Mην ξεχάσετε να πείτε:

  • σε ποιο μέρος συμβαίνουν όσα θα περιγράφει το άρθρο
  • πότε συμβαίνουν
  • τι ακριβώς συμβαίνει
  • ποιοι είναι αυτοί που έχουν σχέση με τα γεγονότα
  • πόσο σπουδαία είναι αυτά τα γεγονότα

oikies

oikies

Μικρές αγγελίες-Βιβλίο

Μικρές αγγελίες-Βιβλίο

img1_02_008

oikies

oikies

2.Προσέξατε τις μικρές αγγελίες για σπίτια που πωλούνται ή ενοικιάζονται; Γιατί νομίζετε ότι είναι σύντομες;
oikies

oikies

oikies

beeΘα έχετε παρατηρήσει ότι από πολλές αγγελίες λείπει το ρήμα, γιατί ο αναγνώστης το μαντεύει εύκολα. Για παράδειγμα, στην πρώτη στήλη εννοείται το ρήμα «πωλείται» και στη δεύτερη το ρήμα «ενοικιάζεται». Bέβαια, απουσιάζουν και άλλα ρήματα, όπως «έχει»,«βρίσκεται» κτλ.

Όπως θυμάστε, οι προτάσεις που δεν έχουν κάποιον από τους βασικούς τους όρους (ρήμα ή υποκείμενο) λέγονται ελλειπτικές.

Oι ελλειπτικές προτάσεις είναι πολύ συνηθισμένες, κυρίως στον προφορικό λόγο. Aυτό συμβαίνει επειδή πολλά από αυτά που λέγονται ή γράφονται εννοούνται εύκολα.
oikies

oikies

oikies

7.’Eχετε σκεφτεί τι μπορεί να κρύβεται πίσω από το όνομα του δρόμου όπου μένετε; Φτιάξτε ομάδες και «εξερευνήστε» τη γειτονιά σας.

  • Καταγράψτε όλους τους δρόμους που βρίσκονται γύρω από το σχολείο σας.
  • Τι γνωρίζετε γι’ αυτούς;
  • Αν δε γνωρίζετε την ιστορία κάποιων δρόμων, ζητήστε πληροφορίες από τους μεγαλύτερους. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα ψάχνοντας στις εγκυκλοπαίδειες τα αντίστοιχα ονόματα των δρόμων.
  • Η κάθε ομάδα θα αναλάβει κι από ένα όνομα δρόμου. Μόλις συγκεντρώσετε το υλικό σας, θα γράψετε έναάρθρο για την εφημερίδα του σχολείου σας με θέμα: «Ο δρόμος είχε τη δική του ιστορία».